چکیده:
مهمترین رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) و ائمه هدی(ع) ابلاغ پیام الهی به بندگان خدا به رساترین روش بوده است و برای نیل به این هدف از تمام ابزارها و شیوه های کارآمد بهره جسته اند. یکی از شیوه های بدیع و تاثیرگذاری که آنان در ضمن گفتارها و بیانات شفاهی خود فراوان از آن استفاده کرده اند یاری جستن از زبان حرکات و اشارات و به کارگیری نمادها و اشیا بوده است. محققان بر این باورند که در تفهیم و تفاهم و انتقال معانی، استفاده از پیامهای غیر کلامی در کنار گفتار و سخن میتواند نقشی موثر و جذاب ایفا کند به طوریکه نفوذ و تاثیر بیبدیل این روش بر مخاطب انکارناپذیر است. در این مقاله به نمونه های گوناگونی از روایات و سیره معصومین(ع) اشاره شده است که در آن هامیتوان شاهد خلاقیتهای هنری آن پیشوایان بر حق در مجسم نمودن و به نمایش در آوردن حقایق دینی و معرفتی بود.
خلاصه ماشینی:
"» و در حدیثی نغز امام باقر علیه السلام برای ترسیم اثر شگفت دعا آن را برای یکی از اصحاب خود به نام زراره اینگونه مجسم میسازد: الا أدلک علی شیء لم یستثن فیه رسول الله(ص)قلت:بلی.
در برخی روایات در ادامۀ حدیث یاد شده آمده است که ابو هریره میگوید: «من رسول خدا(ص)را مشاهده نمودم در حالیکه آن حضرت(برای ترسیم این موضوع) با انگشت خود به گریبان لباسش اشاره نمود.
چگونه میتوان تشخیص داد که فرزندی که بهدنیا آمده است از نسل کدام شوهر است؟(همان،ج 40،ص 226) همچنین نقل گردیده روزی زندیق معروف ابو شاکر دیصانی به نزد امام صادق علیه السلام رسید و گفت:ای جعفر بن محمد،مرا بر معبودم راهنمائی کن!امام فرمود:بنشین، آنگاه از کودکی که تخممرغی در دست داشت و مشغول بازی با آن بود درخواست نمود تا آن را در اختیار ایشان قرار دهد.
طبرسی 1403،ص 194؛مجلسی،ج 7،ص 39،ح 7،ورام،ج 2،ص 73،محمد علی دخیل 1402،ج 1،ص 45) همچنین در حدیثی نقل شده هنگامی که امام صادق علیه السلام آیه:{/(و الذین اذا انفقوا لم یسرفوا و لم یقتروا و کان بین ذلک قواما/}(فرقان67/)را تلاوت فرمود برای عینی شدن این موضوع مشتی سنگریزه از زمین برداشت و محکم در دست گرفت و فرمود:این همان «اقتار»و سختگیری است.
در حدیثی دیگر از ابن مسعود نقل شده که میگوید:رسول خدا(ص)مربعی مستطیلی رسم کرد و یک خط در وسط آن و خطی بیرون آن کشید و خطوط کوچکی در کنار خط میانی رسم کرد و فرمود:این(خط وسط)انسان است و این(مربع مستطیل)اجل اوست که دورش را گرفته یا بر او احاطه دارد و اینکه خارج قرار دارد آرزوی اوست و این خطهای کوچک پیشامدها و بیماریهایند."