چکیده:
ایــن پژوهش به منظور بــررسی میزان نقش طراح آموزشی در تالیف کتاب درسی از دیدگاه متخصصان (برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی) در سال1387 انجـــام گرفته است. مولفه های مورد پژوهش عبارتند از: هدف، انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا، روش هــای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی. روش پژوهش در مطالعه حاضر توصیفی است. جامعـه آماری کلیه صاحب نظران برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی و همچنین کسانی که در زمینه تالیف کتاب درسی در داخل کشور مشغول به فعالیت اند، می باشند. نمونه این تحقیق شامل کلیه اساتید رشته های تکنولوژی آموزشی، برنامه ریزی درسی (که در دانشگاه های علامه طباطبائی، شهید بهشتی، تربیت مدرس و تربیت معلم تهران) و کارشناسان دفتــر تالیف کتاب درسی در وزارت آموزش و پرورش بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در این پــژوهش از پرسشنامه (40 سوال) محقق ساخته استفاده شد. روایـــی پرسشنامه به وسیله اساتید تایید و پایایی آن باروش ضریب الفـــای کرونباخ (87/= α) به دست آمد. نتـــایج به دست آمده با استفاده از روش تـحلیل واریانس یک راهه بیانگر این است که طراح آموزشی نقش معناداری در روش های یاددهـی- یادگیری، سازماندهی محتوا و تعیین اهداف آموزشی ایفاء می کند و در دو مولفه دیگر (ارزشیابی و انتخاب محتوا) نقش طراحی آموزشی به اهمیت مولفه های دیگر نیست.
This study was conducted to investigate the role of instructional designer in textbook compilation from the perspective of specialists (curriculum planners and educational technologists). The research components were educational goals، content selection، organization of content، teaching-learning methods and evaluation. Statistical population consisted of all curriculum and educational technology experts as well as those who involved in textbook preparation in national level. The sample included all university professors in the field of curriculum development and educational technology at Allameh Tabataba'i، Shahid Beheshti، Tarbiyat Modarres and Tarbiyat Moallem Universities and also professionals in Textbook Compilation Bureau in the Ministry of Education selected through available sampling method. A researcher-made questionnaire with 40 questions used as research instrument. The validity of this questionnaire was confirmed by university professors and its reliability was estimated through Cronbach alpha coefficient (ra=/87). The results obtained through one-way analysis of variance revealed that instructional designers had a significant role in teaching-learning methods، organizing content and educational goals، but their role in the other two components (content selection and evaluation) was of less importance.
خلاصه ماشینی:
"البته نتایج به دست آمده از مصاحبه به معنای عدم وجود نقش طراح آموزشی در انتخاب روشهای یاددهی-یادگیری نیست بلکه آنها نقش برجستهتر را برای مؤلفه سازماندهی درنظر میگیرند درحالیکه نتایج پژوهش نشان از نقش برجسته طراح آموزشی در زمینه روشهای یاددهی-یادگیری از سایر روشها دارد که این نشان از عدم توافق نتایج پژوهش با نتایج به دست آمده از مصحابه میباشد که شاید این عدم توافق به دلیل: -عدم دانش تخصصی در این زمینه در افراد مورد پژوهش -سوگیری افراد مورد پژوهش -عدم دقت پاسخدهندگان به سؤالهای مطرح شده در پرسشنامه سؤال پنجم:طراح آموزشی در ارزشیابی پیشرفت یادگیری در کتاب درسی چه اندازه نقش دارد؟ با توجه به جدول شاخصهای توصیفی از آنجا که میانگین به دست آمده از هرسه گروه بهطور کلی 92/83 میباشد لذا این امر نشان از میزان نقش طراح آموزشی در تعیین مؤلفه ارزشیابی میباشد.
سؤال ششم:آیا در میزان نقش طراح آموزشی در هریک از مؤلفههای تعیین اهداف، انتخاب محتوا،سازماندهی محتوا،انتخاب روش یاددهی-یادگیری و ارزشیابی و همچنین بین میانگین سه گروه تفاوت معناداری وجود دارد؟ به منظور پاسخ دادن به این سؤال از تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شده است.
باتوجه به نتایج حاصل از پژوهش حاضر و مقایسه آن با نتایج پژوهش ذکر شده میتوان جهت ایجاد هماهنگی بین روش تدریس،سازماندهی و ارائه روشهای ارزشیابی جدید از طراح آموزشی به عنوان فردی دارای تخصص در این زمینه بهره برد،به عبارت دیگر به منظور حل عدم هماهنگی کتاب درسی با مؤلفههای دیگر برنامهریزی درسی میتوان از نقش برجسته طراح آموزشی خصوصا در سازماندهی محتوا و انتخاب روشهای یاددهی- یادگیری در تألیف کتاب درسی بهره گرفت."