چکیده:
یکی از برنامه های اجرا شده در نظام های آموزشی «برنامه درسی تجربه شده» می باشد که مطالعات و تحقیقات زیادی روی آن صورت گرفته است. برنامه درسی تجربه شده دارای سطوح مختلفی است که برنامه درسی نهفته در سطح اول آن قرار دارد. این برنامه درسی متاثر از عوامل مختلفی است که دراین تحقیق برای سهولت کار به چهار دسته کلی با عنوان، آموزشی، اجتماعی، فردی و جغرافیایی تقسیم شده است. علی رغم گستردگی تحقیقات انجام شده در مورد برنامه درسی تجربه شده، تاکنون تحقیقات میدانی زیادی در زمینه عوامل موثر بر آن صورت نگرفته است. در مقاله حاضر درس اندیشه اسلامی دوره کارشناسی انتخاب و عوامل موثر بر برنامه درسی نهفته این درس مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق با استفاده از روش کمی و به وسیله پرسشنامه، برنامه درسی نهفته اندیشه اسلامی دانشجویان در هنگام ورود به دانشگاه و نیز عوامل موثر بر آن مورد سنجش قرار گرفت. برای انتخاب جامعه نمونه از میان دانشجویان ورودی سال 89-1388 یکی از دانشگاه های تهران که650نفربودند تعداد 210 دانشجو به طور تصادفی انتخاب شد. پس از جمع آوری پرسشنامه با استفاده از آزمون آماری پیرسون متغیرهایی که رابطه معنی داری با متغیر ملاک (برنامه درسی نهفته اندیشه اسلامی) داشتند مشخص شد. سپس از آزمون آماری رگرسیون جهت تعیین سهم هر کدام از عوامل استفاده شد؛ بر اساس نتیجه آزمون آماری پیرسون همه عوامل آموزشی، اجتماعی، انفرادی و جغرافیایی و زیر مجموعه های آنها با برنامه درسی نهفته اندیشه اسلامی رابطه دارشتند؛ اما در رگرسیون کل فقط رابطه عوامل آموزشی با متغیرهای (مدرس، محتوا، ارزشیابی)، عوامل اجتماعی با متغیرهای (خانواده، رسانه و دوستان و همکلاسی ها)، عوامل اجتماعی با متغیرهای (مطالعه، رضایت از آموزش دینی) و عوامل جغرافیایی با متغیرمحل زندگی ثابت شد. براساس نتایج بدست آمده متغیرهای رضایت ازآموزش دینی، مدرسان دروس دینی، دوستان وهمکلاسی ها، رسانه ها و مطالعه دینی به ترتیب بیشترین رابطه را با برنامه درسی نهفته درس اندیشه اسلامی داشتند.
the Experienced Curriculum” is one of the curriculums performed in the educational systems on which several different studies have been done. “The Experienced Curriculum” is of different levels whose first one is the hidden curriculum. This curriculum can be affected by different factors which have been categorized into four categories namely، educational، social، and geographical in this study. Despite the plethora of studies done on the experienced curriculum، a few field studies have been done on the effective factors in the curriculum. The present study aims at exploring the effective factors in the hidden curriculum of “Islamic Thoughts” course for B.A. students. The required data have been collected by questionnaire. 210 students have been randomly selected as the statistical sample from among 650 students studying at one of Tehran’s universities in 2010-2011 semesters. The Pearson statistical test has been used to analyze the collected data. The findings of the study demonstrated that all educational، social، and geographical factors and their related subsets have significant relationships with hidden curriculum of “Islamic Thoughts” course، but the results of the total Regression only proved the following significant relationship: educational factors and teacher، content and evaluation variables; social variables and the family media، friends and classmate variables; social variables and study، satisfaction of religious education; and the geographical variables with the residential place variables. The findings also proved that “satisfaction of religious education”، “teachers of the religious course”، “friends and classmates”، “media and religious studies” have the most significant relationships with the hidden curriculum of “Islamic Thoughts” respectively.
خلاصه ماشینی:
"بررسی عوامل مؤثر بر برنامه درسی نهفته درس اندیشه اسلامی دوره کارشناسی و ارائه راهکارهایی جهت بهبود آن علی محبی1 نعمت الله موسیپور2 علیرضا کیامنش3 غلامرضا حاجی حسیننژاد4 تاریخ وصول:89/11/25 تاریخ پذیرش:90/7/26 چکیده یکی از برنامههای اجرا شده در نظامهای آموزشی«برنامه درسی تجربه شده»میباشد که مطالعات و تحقیقات زیادی روی آن صورت گرفته است.
در مقاله حاضر درس اندیشه (1)-استادیار دانشگاه علوم انتظامی (2)-دانشیار دانشگاه شهید باهنر کرمان (3)-استاد دانشگاه تربیت معلم تهران (4)-استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران اسلامی دوره کارشناسی انتخاب و عوامل مؤثر بر برنامه درسی نهفته این درس مورد بررسی قرار گرفته است.
در این تحقیق با استفاده از روش کمی و به وسیله پرسشنامه،برنامه درسی نهفته اندیشه اسلامی دانشجویان در هنگام ورود به دانشگاه و نیز عوامل مؤثر بر آن مورد سنجش قرار گرفت.
پیشنهاد میگردد 1-با توجه به اینکه براساس نتایج بدست آمده از بین متغیرهای آموزشی متغیر مدرس بیشترین تأثیر را بر برنامه درسی اندیشه اسلامی داشته است،در جذب و بکارگیری مدرسان این درس دقت بیشتری به عمل آید و با برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی شیوه تدریس اساتید معارف به سمت روشهای نوین و جذاب سوق داده شود.
3-نتایج بدست آمده از نظرات دانشجویان حاکی از آن است که نوع ارزشیابی دروس دینی از عوامل مؤثر بر برنامه درسی میباشد،بنابراین لازم است با تشکیل کارگاه آموزشی نسبت به ارتقای روشهای ارزشیابی با تمرکز بر تحول آفرینی بر رفتار در طول آموزش اقدام گردد."