چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش راهبردهای فراشناختی (آموزش دوجانبه) بر بهبود خواندن، درک مطلب و سرعت خواندن دانشآموزان ابتدایی دارای اختلال یادگیری خواندن انجام شد. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیهی دانش آموزان دختر دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران که در سال تحصیلی 1389-1388 مشغول به تحصیل بودند.به منظور انتخاب نمونه آماری در مرحله اول، از همه مناطق آموزش وپرورش تهران، یک منطقه به صورت تصادفی انتخاب گردید. درمرحله دوم، دو دبستان از منطقه مورد نظر و در مرحله بعد ده کلاس از سی کلاس موجود در آن دو مدرسه، بطور تصادفی انتخاب شدند. سپس با اجرای آزمون خواندن و نارسا خوانی کرمینوری و مرادی(1387) 68 نفراز دانشآموزان گروه نمونه که نمره پایینتر از میانگین کسب کرده بودند، انتخاب شدند. با توجه به نیمه آزمایشی بودن پژوهش، 34 نفر در گروه کنترل و34 نفر در گروه آزمایش جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 36 جلسه یک ساعته، تحت آموزش دو جانبه قرار گرفت و گروه کنترل آموزش عادی مدرسه رادریافت نمود. دادهها به کمک روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری تحلیل شدند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری در سطح (001/0p<) نشان داد که آموزش دو جانبه باعث افزایش درک مطلب و عملکرد کلی خواندن و کاهش تعداد غلطها در خواندن گردید و باعث افزایش در سرعت خواندن در سطح (05/0<P) در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل گردید. نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی بر بهبود خواندن، درک مطلب و سرعت خواندن و کاهش تعداد غلطها در خواندن تاثیر داشت و آموزش فراشناختی میتواند برای بهبود درک مطلب و خواندن دانشآموزان در سایر دروس و سطوح تحصیلی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"بحث و نتیجهگیری این پژوهش،تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی(آموزش دوجانبه)بر بهبود خواندن، درک مطلب و سرعت خواندن دانشآموزان دارای اختلال یادگیری خواندن مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج حاکی از آن است که آموزش دوجانبه که یکی از روشهای مؤثر راهبردهای فراشناختی است در همه حیطههای خواندن تأثیر مثبت معناداری ایجاد نموده است و استفاده از این روش در ارتقاء مهارتهای خواندن و بهبود تصور دانشآموزان دارای اختلال خواندن، از توانایی خویشتن بسیار مؤثر بوده است.
Paris & Cross معتمدی تلاوکی،1387؛عباباف،(1387)نیز که در خصوص اثر آموزش راهبردهای فراشناختی بر خواندن و درک مطلب بررسی نمودند،همخوانی دارد.
نکتهای که با توجه با یافتههای پژوهش حاضر و سایر مطالعات این حیطه قابل تأیید میباشد این است که لازم است به معلمان،مدیران و مسئولان آموزش و پرورش درباره اهمیت درک مطلب به عنوان سطح بالای یادگیری و تأثیر فهم عمیق مطالب در ارتقاء یادگیری دانشآموزان و در نتیجه بروز خلاقیتهای فکری و عملی در آنان،آموزش لازم داده شود و زمان بیشتری برای آموزش دانشآموزان دارای اختلال یادگیری خواندن اختصاص یابد،زیرا دانشآموزان مذکور به گفته بلوم(1968؛به نقل از سیف،1389)میتوانند با تفاوت زمان آموزش به حد تسلط در یادگیری دست یابند.
Reading for meaning: the efficacy of reciprocal teaching in fostering reading comprehension in high school students in remedial reading classes American Educational Research Journal, 35, 309-332.
A component analysis of metacognition in reading comprehension:The contributions of awareness and self-regulation, International Journal of Disability, Development and Education, 41(1), 15-32."