چکیده:
مطالعه سینما به عنوان یک عنصر فرهنگی و اجتماعی ، می تواند ما را به عمق لایه های حیات اجتماعی مان برساند . چنین هدفی در مطالعه این مقاله ، از طریق کاوش وضعیت بازنمایی مناسبات جنسیتی در فیلمهای سینمایی پس از انقلاب اسلامی دنبال می شود . پرسش آغازین تحقیق این است که نابرابریهای جنسیتی چگونه در فیلمهای سینمایی پس از انقلاب بازنمایی و بر ساخت می شوند ؟ آیا تصویر دو جنس در این فیلمها در مقایسه با یکدیگر از جهت مواجهه با مقوله های اجتماعی مختلف تفاوت معناداری دارد ؟ چارچوب نظری در این تحقیق نظریه فمینیستی است که به کمک آن مناسبات جنسیتی در سینمای ایران بررسی می گردد . در این تحقیق ، تعداد 62 حلقه فیلم از سینمای پس از انقلاب به روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته است که نتایج آن حکایت از تایید همه فرضیات در نظر گرفته شده در این تحقیق دارد . فرضیاتی که موید وجود نابرابری جنسیتی در سینمای ایران به سود مردان و ضرر زنان هستند . سینمای پس از انقلاب بنابر رویکرد نظری فمینیستی ، پدرسالاری را در روابط دو جنس بازنمایی و برساخت کرده است .
خلاصه ماشینی:
"به عبارت دیگر،79 درصد فیلمهای مورد بررسی بازیگر نقش اول مرد و در 21 درصد از آن فیلمها بازیگر نقش اول زن بودهاند که این مسئله نشان از فضای مردمدارانۀ حاکم بر سینمای ایران دارد و در آن مردان نقشهای مهم و کلیدی را بر عهده دارند و فیلمها غالبا بر محور شخصیت آنها شکل میگیرند و روایت میشوند.
جدول 1 منزلت شغلی بازیگران نقش اصلی زن و مرد در فیلمهای مورد بررسی (به تصویر صفحه مراجعه شود) نوع نقش در این پژوهش،نوع نقش بازیگران زن و مرد فیلمها به عنوان شاخصی برای وضعیت مناسبات جنسیتی در فیلمهای سینمایی در نظر گرفته شد،که نتایج آن بدین شرح است:به طور کلی در فیلمهای مورد بررسی مردان نسبت به زنان از نقشهای اجتماعی بیشتری برخوردار بودهاند؛به طوری که تقریبا در مقابل هر 1 زن دارای نقش اجتماعی،3 مرد دارای نقش اجتماعی بودهاند که این مسئله میتواند نشان از فضای مردمدارانۀ حاکم بر سینمای ایران داشته باشد؛اما از سوی دیگر،میان زنان و مردان بازیگر فیلمها از جهت تصاحب نقشهای خانوادگی تفاوت چندانی وجود نداشته است.
با در نظر گرفتن این مقولهها که نتایج آنها در چارچوب نظریه فمینیستی،میتوانست معنادار باشد، تعداد 62 حلقه فیلم سینمایی از دوره پس از انقلاب با استفاده از ابزار پرسشنامه معکوس مورد تحلیل قرار گرفته که نتایج آن به طور خلاصه بدینشرح است: -نتایج نشان دادند که به طور کلی میزان حضور مردان در نقشهای اول و اصلی در فیلمهای دوره پس از انقلاب به صورتی معنادار نسبت به زنان بیشتر بوده است."