چکیده:
مبانی مسوولیت مدنی توجیه کنندهء احکام قانونی و تعیین کنندهء احکام،در مورد سکوت قانون است. همچنین مبنایی که برای مسوولیت به رسمیت شناخته شده سیر حرکت و تحول حقوقی را نیز در اینباره رقم میزند.تقصیر بهعنوان مبنای عمدهء مسوولیت مدنب در بسیاری از نظامهای حقوقی جهان پذیرفته شده و برخی از حقوقدانان برجستهء ایران نیز اعتقاد دارند،که مبنای مسوولیت مدنی ایران نیز بر تقصیر بنا شده است.در این مقاله سعی داریم،با بررسی قوانین و سوابق حقوقی و فقهی ایران و نیز بهرهگیری از نظرات حقوقدانان دیگر کشورها جایگاه تقصیر را در حقوق مسوولیت مدنی ایران تبیین کنیم.
The basis from which civil liability arises clarifies two major legal
points: it explains the govering rules germane to civil liability and it
ascertains the appropriate rules in situations where the law has made no
stipulation.
It is also worth noting that these basic elements which have been
recognised as a basis for civil liability reflect and mirror the extent to
which the law in this field has developed.
"Negligence" has been recognised as a major basis for civil liability
in many legal systems. Some eminent Iranian lawyers believe that
"negligence" cmstitutes a fundamental basis for civil liability in the legal
system of Iran.
This Article endeavours 5 shed light on the legal position which
"negligence" has in the law of civil liability of Iran. To this end, the
article examines the relevant laws, the legal precedants, and the legal
‘opinions that in this context have been expressed by lawyers and jurists.
خلاصه ماشینی:
TUNC,La responsabilite'' civile,(ŞùĞ öâùéáó ö¢è¿ áþù¿Â öÄ) و تقصیر زیان زننده،خساراتی را که وی به نحو مستقیم(مباشرت در اتلاف)یا غیرمستقیم به دیگری-که بدون هیچ تقصیری متحمل زیان شده است-وارد کرده،جبران نماید (البته در این باب خساراتی که از اعمال حق متعارف حق به دیگری وارد میشود استثناست و بهعنوان لوازم و عوارض اجرای حق قابل جبران نیست)6.
TUNC,La responsabilite'' civile,(ŞùĞ öâùéáó ö¢è¿ áþù¿Â öÄ)151 (28)مراجعه شود به تفکیک تقصیر faute و اشتباه erreur توسط آندره تنک A.
در واقع،از علل اصلی تحول حقوق غرب و قبول مسؤولیت بدون تقصیر و ظهور تئوری خطر و تضمین و نیز تحولات مفهوم تقصیر،صعوبت اثبات تقصیر وارد کننده ضرر در فعالیتهای نوین بشری،از جمله تصادفات رانندگی و ایراد خسارت به واسطه فعل ماشین است(این امر حتی در موردی که ماشین تنها همچون ابزاری در دست متخلف عمل میکند و ضرر به لحاظ سرعت و پیچیدگی کنترل و عدم تسلط بر آن صورت میگیرد،صادق است).
I,(ŞùĞ öâùéáó ö¢è¿ áþù¿Â öÄ)385 پس همچنانکه حقوقدانان غربی متوجه بودهاند،اختلاف در نقش تقصیر بهعنوان شرط مسؤولیت یا تنها بهعنوان یکی از عوامل ایجاد و احراز رابطهء استناد تفاوت اساسی در نظامهای حقوق مسؤولیت مدنی بوده و بالتبع دارای آثار عملی است.
VINEY,Traite'' de droit civil,Introduction a` la responsabilite'',(ŞùĞ öâùéáó ö¢è¿ áþù¿Â öÄ)49et s.
VINEY,Traite'' de droit civil,Introduction a` la responsabilite'',(ŞùĞ öâùéáó ö¢è¿ áþù¿Â öÄ)49et s.