چکیده:
بان کرد همواره شعر فارسی را به دیده اعجاب و تحسین نگریسته و از آن متاثر بوده اند. نمودهای گوناگون این تاثیرپذیری را در قالب تضمین، ترجمه و صور خیال مشابه و مضامین مشترک می توان دید و از این میان، شعر حافظ بیش از دیگر اشعار مورد توجه ایشان بوده است. در این مقاله پس از مقدم های درباره تاثیرپذیری ادیبان کرد از شعر فارسی، به ناری، شاعر عار فمسلکی که در همین سده های اخیر می زیسته، پرداخت هایم. برای ترسیم خطوط چهره حافظ در دیوان شاعر کرد، ابتدا به سراغ موضوعات و مضامین و مفاهیم مورد علاقه دو شاعر رفته و در نهایت چهار مخمس ناری، که در آنها غزلیات حافظ را، تضمین کرده است، بررسی کرد هایم.
خلاصه ماشینی:
"در شعر«نالۀ جودایی»[-نالۀجدایی]ابیاتی را از مولوی تضمین کردهاست: {Sوا وه ره دهی وا وه ره نیزیک به لیم#بمده یه مهی،بمدهیه مهی تا دهلیمS}معنی:ای ساقی به نزدیک من بیا و پیاپی میبده تا آنگاه که بگویم: {Sمست مستم ساقیا دستمبگیر#تا نه افتادم زپا دستم بگیرS} خوبی با شعر فارسی داشتهاند و نمود این آشنایی در دیوان آنها به صورت تضمین اشعار،صور خیال مشابه،مضامین مشترک و امثال آن دیده میشود.
3-ویژگیهای دیوان ناری دیوان ناری همچون اکثر آثار کلاسیک فارسی و کردی با مدح پیامبر شروع میشود(همان:33)؛شعرهای عرفانی هم در دیوانش دیده میشود(از جمله اشعار شماره 67،66 و65)؛در اشعارش از عبارات و کلمات قرآنی نیز بهرهگرفته(صص 155 و 100)و به نامسورههای قرآن اشاره کردهاست(ص 79)؛همچنین درجایی ارادت خود را به آل علی(ع) خیلانی اجازۀ اجتهاد گرفت و به مریوان،زادگاه خود برگشت و تدریس و تعلیم طلابو انجام خدمات دینی را به جای پدرش،که وفات یافتهبود،برعهده گرفت.
3-ویژگیهای دیوان ناری دیوان ناری همچون اکثر آثار کلاسیک فارسی و کردی با مدح پیامبر شروع میشود(همان:33)؛شعرهای عرفانی هم در دیوانش دیده میشود(از جمله اشعار شماره 67،66 و65)؛در اشعارش از عبارات و کلمات قرآنی نیز بهرهگرفته(صص 155 و 100)و به نامسورههای قرآن اشاره کردهاست(ص 79)؛همچنین درجایی ارادت خود را به آل علی(ع) بیان میکند(ص 91).
این غزل،حال و هوای غزلهای حافظ را دارد؛ازجمله:بعضی کلمات موردعلاقۀحافظ همچون:مغبچه،در آن دیده میشود و نیز ناری در بیتی از آن،رویگردانی خود رااز سخن و گفت قاضی و مفتی،که او را از صحبت و همنشینی یار منع میکنند،بیانمیکند: {Sقازی و موفتی دهلین،یانی حه را مه سوحبه تی#رووی ئه وه ره ش بی به قهولیموفتی و قازی ئه کاS} و کشش که در زیباترین شعرهای فارسی،در قالب مضامین عالی و الفاظ زیبا،نمایاندهشدهاست."