چکیده:
پس از خاتمه جنگ سرد و خارج شدن جهان از شرایط دو قطبی، سلاح های با قدرت تخریب وسیع بیش از پیش در اختیار دولت ها و بازیگران غیر دولتی قرار گرفت. وقوع حادثه تروریستی یازدهم سپتامبر نیز به نقطه آغاز مبارزه با ترورریسم در سطح گسترده تبدیل شد و دولت های غربی تمام تلاش خود را معطوف به مبارزه با این جرم نمودند. در این میان ایالات متحده آمریکا، با این ادعا که سیاست های موجود در زمینه مقابله با اشاعه سلاح های با قدرت تخریب وسیع، از کارآیی لازم برخوردار نیستند، طرحی را پیشنهاد کرد که هدف آن مبارزه با اشاعه سلاح های با قدرت تخریب وسیع از طریق هوا، خشکی و دریا و جلوگیری از دسترسی تروریست ها به این سلاح ها بود. این طرح، 11 عضو اصلی دارد که معتقدند این طرح هیچ تعارضی با حقوق بین الملل ندارد و تا کنون شمار قابل توجهی از دولت های دیگر نیز حمایت خود را از این طرح اعلام کرده اند. اما در مقابل برخی نیز معتقدند که این طرح تعارضات جدی ای با حقوق بین الملل و خصوصا حقوق دریاها دارد. این طرح برخی دولت ها و بازیگران غیردولتی را هدف قرار داده است. از جمله، ایران، لیبی، سوریه و نیز برخی گروه های تروریستی، مانند گروه القاعده. از آن جا که کشور ما نیز جزو اهداف این طرح محسوب می شود، لذا بررسی دقیق این طرح و میزان تطابق و تعارض آن با حقوق بین الملل، ضروری می نماید. همین امر ما را بر آن داشت که به بررسی تعارضات این طرح با اسناد موجود در زمینه حقوق دریاها و اصول ریشه دار این رشته از حقوق بین الملل از جمله، «اصل آزادی دریانوردی» پرداخته شود
خلاصه ماشینی:
"در این اجلاس،یازده کشور اصلی عضو طرح،دربارۀ اقدامات لازم برای جلوگیری از انتشار سلاحهای با قدرت تخریب وسیع و موشکها از کشورها و بازیگران غیردولتی هدف طرح و به مبدأ آنها،به بحث و بررسی پرداختند(بیانیه اولین نشست گسترش امنیت:اسپانیا،2003)نتایج این اجلاس بسیار ابتدایی بود،مأموریت شرکتکنندگان در این اجلاس،ارزیابی اجرای اهداف طرح، تحت قانونگذاریهای داخلی موجود بود.
مسئلۀ گسترش طرح و بیانیه بار دیگر در اجلاس لیسبون مورد توجه قرار گرفت و شرکتکنندگان تأکید کردند که برای مبارزه با گسترش سلاحهای با قدرت تخریب وسیع،سیستم پرتاب و مواد مرتبط آنها،این طرح باید با یک اجماع جهانی روبرو شود و دستیابی به این هدف از طریق انعقاد موافقتنامههای دو جانبه با دولتهای موافق طرح امکانپذیر است.
evitaitinI ytiruceS noitarefilorP eht fo gniteeM yrasrevinnA tsriF eht.
elpicnirp noitcidretni fo tnemetats eht fo tcepsa wal lanoitanretnI:evitaitini ytiruces noitarefilorp ehT.
"evitaitini ytiruces noitarefilorp eht gnissessA:noitcurtsed ssam fo snopaew fo daerps eht gniretnuoc rof evitarepmi lanoitutitsni lanoitanretni ehT".
"gniteem htfif eht ta tnemetats s''namriahc,evitaitini ytiruces noitarefilorP")9002/4/3(mth.
"gniteem htruof eht ta tnemetats s''namriahc,evitaitini ytiruces noitarefilorP")9002/4/3(mth.
"gniteem driht eht ta tnemetats s''namriahc,evitaitini ytiruces noitarefilorP")9002/4/3(mth.
"gniteem dnoces eht ta tnemetats s''namriahc,evitaitini ytiruces noitarefilorP")9002/4/3(mth.
"gniteem tsrif eht ta tnemetats s''namriahc,evitaitini ytiruces noitarefilorP")9002/4/3(lmth.
''aes eht fo wal eht dna evitaitini ytiruces noitarefilorp ehT ?sretaw detrahcnu otni gniliaS.
"evitaitini ytiruces noitarefilorp eht fo elor ehT:noitcurtsed ssam fo snopaew fo daerps eht gniretnuoc nI,ISP no sweiv s''anihC"."