چکیده:
طرح مسئله: امروزه اغلب کشورها برای دست یابی به توسعه پایدار، «توانمندسازی» را کارآمدترین روش یافته اند (Parsons، 2003)؛ که در برنامه ی چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران به خصوص در مورد اقشار آسیب پذیر، بدان اشاره شده است. از آن جا که زنان سرپرست خانوار جزو اقشار آسیب پذیر به حساب می آیند، پژوهش حاضر در پی بررسی شیوه های توانمندسازی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان های حمایتی می باشد. روش: روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی است. جامعه آماری شامل کلیه زنان سرپرست خانواری هستند که طی سال های 86 تا 84 در دو سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره)، وارد طرح توانمندسازی شده که کل توانمند شده ها در کمیته امداد 50 خانوار و در بهزیستی 44 خانوار بودند و همگی به عنوان نمونه نهایی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل توصیفی یافته ها همراه با نتایج حاصل از مصاحبه و مشاهده مددجویان توانمند شده، نشان داد که اجرای برنامه های توانمندسازی همان گونه که در سایر کشورها نتایج مثبتی به همراه داشته است، اجرای آن در مورد زنان سرپرست خانوار، نه تنها به اشتغال و افزایش سطح درآمد و ارتقاء آن ها به سطوح طبقاتی بالاتر اجتماعی ـ اقتصادی جامعه منجر می شود، بلکه به کمک آموزش شغلی از وابستگی آن ها به سازمان های حمایتی کاسته شده و به لحاظ اقتصادی ـ اجتماعی خود را همچون سایر افراد جامعه می بیند. علاوه بر این، اجرای طرح توانمندسازی روانی سبب شده است تا زنان سرپرست خانوار در حوزه های مختلف روانشناختی هم چون؛ خود ـ کارآمدی، خود ـ ارزشمندی و عزت نفس، کنترل بر زندگی، قدرت تصمیم گیری، و حل مسئله و افزایش سازگاری توانمند شوند، که خود سرمایه ای پایان ناپذیر است. نتایج: اجرای برنامه توانمندسازی نه تنها به اشتغال، افزایش سطح درآمد و کاهش وابستگی زنان سرپرست خانوار منتهی می شود بلکه توانایی آن ها در حوزه های روان شناختی را نیز به دنبال دارد.
خلاصه ماشینی:
"یافتهها:تحلیل توصیفی یافتهها همراه با نتایج حاصل از مصاحبه و مشاهده مددجویان توانمند شده، نشان داد که اجرای برنامههای توانمندسازی همانگونه که در سایر کشورها نتایج مثبتی به همراه داشته است،اجرای آن در مورد زنان سرپرست خانوار،نه تنها به اشتغال و افزایش سطح درآمد و ارتقاء آنها به سطوح طبقاتی بالاتر اجتماعی-اقتصادی جامعه منجر میشود،بلکه به کمک آموزش شغلی از وابستگی آنها به سازمانهای حمایتی کاسته شده و به لحاظ اقتصادی-اجتماعی خود را همچون سایر افراد جامعه میبیند.
یافتهها یافتهها حاکی از آن است که پس از اجرای دوسالۀ برنامه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار که در آن برنامهها متمرکز بر اشتغال،درآمدزایی شغل مربوطه،دریافت وام خود اشتغالی،ارائۀ خدمات روانشناختی،ارتقاء سطح زندگی،احساس رشد مددجویان و حوزههای روانشناختی افزایش یافته مددجویان بود،به شرح زیر است: جدول 1-توصیف وضعیت اشتغال فعلی و شغل کسب شده به کمک برنامه توانمندسازی و سطح درآمد مددجویان زن سرپرست خانوار (به تصویر صفحه مراجعه شود) همانگونه که جدول(1)نشان میدهد 79 درصد مددجویان زن سرپرست خانواری که در این طرح مشارکت داشتهاند در حال حاضر مشغول به کار میباشند و 18 درصد آنها علیرغم اینکه در طرح توانمندسازی مشارکت داشتهاند،اما در حال حاضر شغل مشخصی ندارند.
درکل نتایج حاصل از یافتههای پژوهش حاضر حاکی از این است که اجرای برنامههای توانمندسازی به نحو صحیح و دقیق همانگونه که در سایر کشورها نتایج مثبتی به همراه داشته است،اجرای آن در کشور ما بهخصوص روی اقشار ضعیف و آسیبپذیر جامعه همچون زنان سرپرست خانوار،نه تنها اشتغال و افزایش سطح درآمد خانوار و ارتقاء آنها به سطوح بالاتر طبقات اجتماعی و اقتصادی جامعه منجر میشود،بلکه به کمکآموزش شغلی از وابستگی آنان به سازمانهای حمایتی کاسته شده و به لحاظ اقتصادی-اجتماعی خود را همچون سایر افراد جامعه میبینند."