چکیده:
طرح مسئله: کارآفرینی، فرآیندی است که در شبکه ای از روابط اجتماعی واقع شده و این روابط می تواند رابطه کارآفرین را با منابع فرصتها، محدود یا تسهیل نماید. در جامعه ایران امروز، موانع کارآفرینان صرف نظر از عوامل سیاسی، اقتصادی، حقوقی و مدیریتی بدلایل اجتماعی ـ فرهنگی از جمله نادیده گرفتن روابط و پیوندهای اجتماعی نیز می باشد. از این رو پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از اشکال سرمایه های طبقه بندی شده توسط بانک جهانی، بر کارآفرینی به عنوان عامل رشد و توسعه جوامع در حال رشد، می پردازد. روش: اهداف این پژوهش، بررسی میزان تاثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر کارآفرینی، بررسی نقاط قوت و ضعف آن از منظر سرمایه اجتماعی و کارآفرینی بوده است. حجم نمونه از 34 شرکت فعال که اغلب آنان در قالب کارخانه های کوچک و متوسط که درگروه بنگاههای کوچک زود بازده و کارآفرین به شمار می آیند به روش سرشماری انتخاب شده اند. فرضیات این پژوهش توسط آزمونهای فریدمن و رگرسیون مورد تجزیه و تحیلیل قرار گرفت. یافته ها: رابطه مثبت و معناداری بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با کارآفرینی وجود داشته و بعد کیفیت سرمایه اجتماعی در جامعه مورد مطالعه دارای اهمیت بیشتری بوده. در کارآفرینی نیز شاخص ریسک پذیری دارای بیشترین اولویت است. یافته های تحقیق نشان می دهند که شاخص ساختار روابط بیشترین تاثیر و شاخص ارتباطی کمترین تاثیر را بر کارآفرینی داشته اند و شاخص خلاقیت و استقلال (از کارآفرینی) تحت تاثیر هیج یک از شاخص های سرمایه اجتماعی قرار ندارد. نتایج: شرایط محیطی متاثر از سرمایه اجتماعی می توانند فرصت تبدیل خلاقیت به کارآفرینی را دستخوش تغییر کنند. داشتن شبکه ای از روابط گسترده، بالا بودن اعتماد و تبادل اطلاعات میل به کارآفرینی را افزایش خواهد داد. بالا بردن حمایت اجتماعی از ریسک خلاقانه ارتقاء روحیه کار تیمی و فعالیتهای مشارکتی عوامل ارتباطی و روابط متقابل با اعتماد، زمینه های اجتماعی کارآفرینی به حساب می آید.
خلاصه ماشینی:
"این نوع سرمایۀ نقش مهمی در فعالیتهای کارآفرینانه دارد چرا که کارآفرینی یک فرآیند اجتماعی-اقتصادی است که از دو طریق متکی به شرایط و بافت اجتماعی است،اول اینکه کارآفرینان افرادی هستند که محصول محیط اجتماعی خود بوده و دوم آنکه کارآفرینی یک فعالیت اجتماعی است و در نتیجه وجود یا عدم وجود پیوندها و ارتباطات اجتماعی بر ماهیت کسب و کار تأثیر میگذارد(بولینو،2002)1.
2 از سوی دیگر رابرت پوتنام3در اظهار نظرهای خود بیان میکند که سرمایۀ اجتماعی مجموعهای از مفاهیم مانند اعتماد،هنجارها و شبکههائی است که موجب ایجاد ارتباط و (1)- oniloB (2)- ueidruoB (3)- mantuP مشارکت بهینۀ اعضای یک اجتماع شده و در نهایت منافع متقابل آنها را تأمین خواهد کرد(پوتنام،2000).
امروزه شرکتهای سعی میکنند خود نیز کارآفرین باشند تا بتوانند نسبت به تغییر و تحولات انعطاف داشته و فرصتهای موجود در بازار را از دست ندهند تحقیقات اخیر به سه مفهوم در تعریف کارآفرینی شرکتی اشاره دارد: -تجدید استراتژی(نوسازی راهبردها و تجدید ساختار سازمانی) -نوآوری(ارائۀ محصول یا خدمت جدید به بازار) -کسب و کار درون شرکت(فعالیتهای کارآفرینی شرکتی که منجر به ایجاد یک سازمان جدید درون شرکت مادر میشوند)(فیضبخش و بقی یاری،1383).
سرمایۀ اجتماعی در رابطۀ با کارآفرینی نقش اهرم را بازی میکند و نمیتوان از آن به عنوان ایجادکنندۀ کارآفرینی نام برد اما برای اینکه خلاقیت موجود در فرد کارآفرین به عمل درآمده و منجر به کارآفرینی شود،عوامل محیطی زیادی دخالت و تأثیر دارند که یکی از آنها میتواند سرمایۀ اجتماعی باشد."