چکیده:
مقدمه: تعاریف متعددی از مفهوم فقر وجود دارد که از نظر روش شناختی ماهیت متفاوتی دارند. برای اندازه گیری حداقل معاش نیز روش های متفاوتی وجود دارد. یکی از این تعاریف، خط فقر نسبی است و آن عبارت است از ناتوانی خانوارها در تامین سطحی معین از استانداردهای زندگی که لازم و مطلوب تشخیص داده می شود. روش: در این تحقیق، به منظور برآورد حداقل معیشت و محاسبه درصد خانوارهای فقیر ایرانی از روش سیستم مخارج خطی استفاده شده است. برای این منظور از داده های سال های ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۸ استفاده شده و آمار آن به صورت داده های کشوری از مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. یافته ها: ضرایب به دست آمده برای میل نهایی به مخارج روی گروه های کالایی بیانگر این است که این ضریب برای گروه های کالایی مسکن و خوراکی در مقایسه با گروه های کالایی دیگر بیش تر است. این موضوع بیانگر فقر در جامعه است؛ به طوری که محاسبه خط فقر برای سال ۱۳۸۸، مبلغی برابر با 3506960.3 تومان به دست آمده است. نتایج: نتایج نشان می دهد که گروه کالایی تفریحات جزو کالاهای نرمال لوکس و بقیه گروه هایی کالایی، نرمال ضروری است. نتایج حاصل از برآورد و محاسبه خط فقر بیانگر افزایش میزان حداقل معاش سالیانه خانوارهاست. اعداد محاسبه شده براساس این رویکرد، با توجه به میزان تورم دورقمی برای اقتصاد ایران و سیاست های غافل گیر کننده بانک مرکزی و دولت ممکن است مقادیری بیش تر از اعداد محاسبه شده باشد. درنتیجه پیشنهاد می شود به منظور کاهش خط فقر و بهبود سطح رفاه خانوارها، از سیاست های توزیعی و حمایت از خانوارهای آسیب پذیر استفاده شود.
خلاصه ماشینی:
"روش:در این تحقیق،به منظور برآورد حد اقل معیشت و محاسبۀ درصد خانوارهای فقیر ایرانی ازروش سیستم مخارج خطی استفاده شده است.
به دلیل اهمیت شناسایی میزان فقر و درصد افراد فقیر در جامعه و سیاستگذاری برمبنای توزیع مناسب درآمد،هدف این تحقیق برآورد حد اقل معاش برای خانوارهای ایرانبا استفاده از دادههای کشوری بین سالهای 1350 تا 1388 است.
برای برآورد؟؟؟ها از تابع انگل زیر استفاده میشود: (به تصویر صفحه مراجعه شود)؟؟؟مخارج انجام شده روی سبد کالای i ام است که مجموع همۀ مخارج انجام شدهروی هشت سبد کالایی مخارج کل یا درآمد را نشان میدهد.
حد اقل معیشت سالیانۀ ایران(واحد تومان،اعداد جدول را در 10 ضرب کنید) (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به نتایج جدول فوق،کالاهایی که مقدار حد اقل معیشت مثبت داشته باشند،کالاهی ضروری و نرمال بوده؛اما کالاهایی که حد اقل معیشت منفی دارند،کالاهای لوکسهستند؛برای مثال سبد کالایی تفریحات،حد اقل مخارج منفی را دارد که نشان میدهد تاسطح مشخصی از درآمد از این کالا استفاده نمیشود.
کششهای جبرانی خودی گروههای کالایی خانوارها (به تصویر صفحه مراجعه شود)به منظور نشان دادن شرط منفی بودن(قانون تقاضا)برای تابع تقاضا و این موضوع کهمعادلات تقاضای جبرانی در ماتریس جانشینی به نیمۀ معین و منفی شدن آن منجر میشود،میتوان از فرمول زیر استفاده کرد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) برای مثال این عمل در سال 1388،برای تمامی گروههای کالایی به صورت زیر بوده است: جدول 9.
شاخص درصد خانوارهای فقیر (به تصویر صفحه مراجعه شود)نتایج جدول فوق بیانگر این است که طی سالهای گذشته،به دلیل کاهش سطحدرآمدهای خانوارها و افزایش میزان تورم در کشور و توزیع نامتناسب درآمد بیندهکهای متفاوت جامعه،درصد خانوارهای فقیر افزایش یافته است."