چکیده:
این مقاله با هدف بررسی بازنمایی فرهنگ رضوی در سینمای ایران، به معرفی اجمالی و مرور مـهمتریـن فیلمهای ساخته شده درباره فرهنگ رضوی در کشورمان در سالهای پس از انقلاب اسلامی میپردازد. در بررسی متمرکزتر موضوع، فیلم سینمایی کیمیا را به عنوان یکی از فیلمهای مهمی که در بخش زیادی از آن ارتباط معنوی با امام رضا (ع) در کانون توجه فیلمساز قرار گرفته، تحلیل کردهایم.در بررسی این فیلم که در زمره فیلمهای مربوط به دفاع مقدس نیز به شمار میرود، نگارنده از روش کیفی تحلیل نشانهشناختی بهره گرفته و در به کارگیری تحلیل نشانهشناختی برای بررسی فیلم از الگوی «رولان بارت» در تحلیل رمان «بالزاک» استفاده شده و صحنههایی از فیلم که مستقیم در ارتباط با موضوع این مقاله بوده، گزینش و بررسی شده است.
خلاصه ماشینی:
"در این نوشتار تلاش کردهایم ضمن مروری موجز بر مهمترین آثار تولید شده در سینمای ایران دربارۀ فرهنگ رضوی، فیلم سینمایی کیمیا را که با موضوع فردی به نام رضا ساخته شده و در بخش زیادی از فیلم بر ارتباط معنوی رضا با حضرت امام رضا (ع) متمرکز شده، بررسی نماییم.
در این حین کسی در میزند، او در را باز میکند؛ برادر شکوه است که وارد اتاق میشود و پس از احوالپرسی و ابراز توجه به دست زخمی رضا، کنار تخت او مینشیند و خطاب به او میگوید: «دیشب تا صبح نخوابیدم (تصویر حرم امام رضا (ع) در زمینه است) همه دچار استیصال شدهایم.
ارجاعی ـ ارجاع به دفاع مقدس و از خود گذشتن جوانان بسیجی ـ ارجاع به پیام محبت جبهه صحنۀ سوم: روز / داخلی، مهمانسرایی در مشهد مشابه صحنۀ اول در قاب تصویر لانگشات، گلدستههای حرم را از پنجرۀ اتاق مهمانسرا میبینیم که دست رضا نیز وارد کادر شده و به کبوتران دانه میدهد.
او در موقعیت دشوار تصمیمگیری دربارۀ سرنوشت دخترش قرار گرفته، اما سرانجام با دریافت نشانههایی معنوی در خوابی که میبیند و حضورش در حرم مطهر امام رضا (ع) رأس ساعت 12، یعنی همان ساعت وداع با همسرش، تکلیف خود را دربارۀ کیمیا درمییابد؛ او با تأسی به امام رضا (ع) و تسلیم شدن در برابر قضای الهی و خشنودی از آنچه خداوند درخصوص دخترش برای او مقدر کرده، به امید آیندهای بهتر برای دخترش، دست از اصرار برای دستیابی به او میشوید و بیهوده نیست که در تیتراژ ابتدایی فیلم این بیت حک شده است: دست از مس وجود چو مردان ره بشوی تا کیمیای عشق بیابی و زر شوی منابع و مآخذ احمدی، بابک، (1386)."