چکیده:
بصیرت؛ بینایی، هوشیاری و یقین است و بصیرت دینی؛ هوشیاری و یقین همراه با باور و پذیرش قلبی. حرکت در صراط مستقیم و رسیدن به حقیقت، تنها با بصیرت، ممکن و شدنی است؛ چرا که آدمی در غبار مادیگرایی و فضای سرشار از وسوسه و درآمیختگی حق و باطل، با بصیرت میتواند جادة سعادت را شناخته، قدم در آن نهد و از این روست که در آموزههای دینی و شرع مقدس، همواره بر بصیرت، تأکید و عاملی برای رسیدن به کمال تلقی شده است. اگر انسان بتواند روح خود را پرورش دهد، در آن صورت، برخی از حسها، چنان بصیرت و فهمی به آدمی میدهد که در پرتو آن میتوان به بسیاری از حقایق دست یافت. آدمی با تطهیر و پاکی نفس و زدودن غبار و موانعی که جلوی راه عقل انسانی را سد میکنند، میتواند حق و باطل و پاکی و ناپاکی را تشخیص دهد. این در صورتی است که انسان به بصیرت دینی یا همان دانایی همراه با باور قلبی و ایمان دست یافته باشد. از این رو، بصیرت دینی را میتوان از جمله موارد تقوا دانست که ناظر به حکمت عملی و عقلی است و مرتبط با حکمت نظری نیست. تقوا با مهار ناپاکی، زمینه را برای نورافشانی عقل و بصیرت هموار میکند. از این رو، حضرت آیتاهلل خامنهای به عنوان رهبر نظام جمهوری اسالمی و از جمله کارشناسان حوزة دین، بصیرت را سبب شناخت راه حق از باطل دانسته، آن را عاملی برای عدم انحراف از جادة حقیقت قلمداد میکنند.
خلاصه ماشینی:
" در کوران حوادث سالهای گذشته، مقام معظم رهبری با تأکید فراوان بر افزایش بصیرت، نظام اسالمی را از چهارراه فتنه که از سوی عوامل خارجی و بیرونی به راه فصلنامه(علمی - پژوهشی) مطالعات راهبردی بسیج / سال پانزدهم / شماره65 / پاییز 1931 افتاده بود، نجات دادند تا روشن شود در اوج فتنه، تنها بصیرت است که میتواند آدمی را از لغزیدن در انحراف نجات دهد.
(انفال، آیه 92) استاد مطهری با استخراج و استعمال آیات متعدد قرآنی که در آن بر بصیرت یا اصطالحات و واژگان مترادف با بصیرت و روشنبینی تأکید شده است، به تبیین مسائل بصیرت در قرآن اشاره کرده، در این زمینه بیان میکند: «در قرآن دو اثر مهم برای تقوا ذکر شده است؛ یکی از آن دو اثر، روشنبینی و بصیرت است که در آیۀ 92 انفال میفرماید: اگر تقوای الهی داشته باشید خداوند برای شما مایۀ تمیز و تشخیص میدهد و نیز میفرماید: تقوای الهی داشته باشید و خداوند به شما فصلنامه(علمی - پژوهشی) مطالعات راهبردی بسیج / سال پانزدهم / شماره65 / پاییز 1931 میآموزد و تعلیم میکند.
مقام معظم رهبری با تشریح تاریخ جنگ صفین، چشمپوشی مسلمانان بر حقانیت را از جمله دالیل بیبصیرتی آنان دانسته، میفرمایند: «در جنگ صفین لشکر معاویه نزدیک به شکست خوردن شد؛ حیلهای فصلنامه(علمی - پژوهشی) مطالعات راهبردی بسیج / سال پانزدهم / شماره65 / پاییز 1931 که برای نجات خودشان اندیشیدند، این بود که قرآنها را بر روی نیزهها کنند..."