چکیده:
ﭼﻜﻴﺪه اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﺎدﻫﺎی ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن در ﻣﺜﻨﻮی ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺑﺎ روش ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﭘﺲ از اﺳﺘﺨﺮاج ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺤﺘﻮا ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی، ﺗﻮﺻﻴﻒ و ﺑﻴﺎن ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎدﻳﻦ آﻧﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮاﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎی اﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎر در ﻣﺜﻨﻮی از 03 ﭘﺮﻧﺪة ﺑﺎ ﻧﺎم و ﺻﺪﻫﺎ ﭘﺮﻧﺪة ﺑﻲﻧﺎم ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪه ﻛﻪ ﮔﻮﺷﻪای از ﻧﻤﺎدﭘﺮدازی ﻣﻮﻻﻧﺎ را ﺗﺸﻜﻴﻞ داده اﺳﺖ. ﻳﻜﻲ از ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻬﻢ اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮد، ﻧﻤﺎدی از ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ روح اﻧﺴﺎن در ﻗﻔﺲ ﺗﻦ و 35 دﻧﻴﺎی ﻣﺎدی را ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﻣﻌﺎﻧﻲ و ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻧﻤﺎدﻳﻦ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ آﻧﻬﺎ ﭘﻴﻮﻧﺪی ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﻲ دارد.ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل5، ﺷﻤﺎره 81، زﻣﺴﺘﺎن 6831 اﻓﺰون ﺑﺮ آن، آﻣﻮزهﻫﺎی دﻳﻨﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﻧﻴﺰ اﺳﺎﻃﻴﺮی ﻛﻪ در ﻃﻮل زﻣﺎن در اﻃﺮاف ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ در ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ وﻳﮋهای ﻛﻪ ﻣﻮﻻﻧﺎ از آﻧﻬﺎ اراﺋﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﻧﻘﺶ و ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻓﻮقاﻟﻌﺎدهای دارد. در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﭘﺎرهای از ﺑﺮداﺷﺘﻬﺎی ﻣﻮﻻﻧﺎ از ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﻛﺎﻣﻼ اﺑﺪاﻋﻲ و ﺑﻲﺳﺎﺑﻘﻪ اﺳﺖ و ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ در ﺳﻨﺘﻬﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ رﻳﺸﻪ دارد. ﺷﻜﻞﮔﻴﺮی ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻧﻤﺎدﻳﻦ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن در ﻣﺜﻨﻮی از ﻳﻚ ﺳﻮ از ﺟﻬﺎنﺑﻴﻨﻲ ﺧﺎص ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ و از ﺳﻮی دﻳﮕﺮ، ﻧﺎﺷﻲ از ﺑﺮداﺷﺘﻬﺎی ﺷﺨﺼﻲ و ﻗﺮﻳﺤﻪ ﺗﻮاﻧﺎی اوﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
" در ﺟﺎﻳﻲ دﻳﮕﺮ دﺷﻤﻨﻲ ﺟﻐﺪان و ﺑﺎزان را ﻧﻤﺎدی از دﺷﻤﻨﻲ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎی ﻧﺎآﮔﺎه ﺑﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎی ﻛﺎﻣﻞ و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان ﺷﻤﺮده و ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ: ﻛﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن را دﻣﻲ ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻴﻢ ﻛﻮر ﻣﺮﻏﺎﻧﻴﻢ و ﺑﺲ ﻧﺎﺳﺎﺧﺘﻴﻢ ﻻﺟﺮم واﻣﺎﻧﺪة وﻳﺮان ﺷﺪﻳﻢ ﻫﻤﭽﻮ ﺟﻐﺪان دﺷﻤﻦ ﺑﺎزان ﺷﺪﻳﻢ 86 ﻗﺼﺪ آزار ﻋﺰﻳﺰان ﺧﺪا ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ از ﻏﺎﻳﺖ ﺟﻬﻞ و ﻋﻤﻲ )5573/2( ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل5، ﺷﻤﺎره 81، زﻣﺴﺘﺎن 6831 در دﻓﺘﺮ ﺳﻮم ﺑﺎ اﺷﺎره ﺑﻪ داﺳﺘﺎن دﺷﻤﻨﻲ زاغ و ﺑﻮم، ﻛﻪ اﺻﻞ آن در ﻛﻠﻴﻠﻪ و دﻣﻨﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ )ﻣﻨﺸﻲ، 1531: ص191(، ﺟﻐﺪان و ﺑﻮﻣﻬﺎ را ﻧﻤﺎدﻫﺎﻳﻲ از اﻧﺴﺎﻧﻬﺎی ﺧﻮدﭘﺮﺳﺖ و ﭘﺴﺖ ﻣﻲﺷﻤﺮد ﻛﻪ ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﺗﺴﻠﻂ ﺧﻮد ﺑﺮ ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻲ، ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎی ﺑﻲﮔﻨﺎه و ﻣﺘﻌﺪدی آزار ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ، ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ: ﻛﻪ از اﻳﺸﺎن ﭘﺴﺖ ﺷﺪ ﺻﺪ ﺧﺎﻧﻤﺎن اﻳﻦ ﻣﺜﺎﻟﺖ را ﭼﻮ زاغ و ﺑﻮم دان )4972/3( ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دو ﺑﻴﺖ زﻳﺮ: ﭼﻮﻧﻚ ﺻﻴﺪش ﻣﻮش ﺑﺎﺷﺪ ﺷﺪ ﺣﻘﻴﺮ ﺑﺎز اﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﭙﻴﺪ و ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ او ﺳﺮ ﺑﺎز اﺳﺖ ﻣﻨﮕﺮ در ﻛﻼه ور ﺑﻮد ﺟﻐﺪی و ﻣﻴﻞ او ﺑﻪ ﺷﺎه ج )431/6( ﻧﻤﺎد ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن در ﻣﺜﻨﻮی ﺟﻐﺪان را ﻧﻤﺎد اﻧﺴﺎﻧﻬﺎی ﻋﺎدی ﻗﻠﻤﺪاده ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد، ﻣﻮﺟﺒﺎت ﻛﻤﺎل ﻣﻌﻨﻮی ﺧﻮﻳﺶ را ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزﻧﺪ."