چکیده:
در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس روﻳﻜﺮد ﻧﺸﺎﻧﻪ – ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮔﻔﺘﻤﺎن، ﻓﺮﺿﻴﻪ اﺳﺎﺳـﻲ اﻳـﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻛﻼﻣﻲ و ﺗﺼﻮﻳﺮی ﻣﺘﻦ ﺟﺰ در ﻓﻀﺎﻳﻲ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﺎ ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻣﻌﻨﺎدار اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮض ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻧـﻮﻋﻲ راﺑﻄـﻪ ﺗﻨـﺸﻲ 93 ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﻧﻴﺰ ﻛﻨﺸﮕﺮان ﻣﺘﻦ، ﺟﺎﻳﮕﺎه ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ »ﺧﻮد« را در ﻣﻘﺎﺑﻞ »دﻳﮕﺮی« و در ﻓﻀﺎی ﺟﺒﺮ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ و ﺑﻴﻨﺎذﻫﻨﻲ ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ.ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎره 52، ﭘﺎﻳﻴﺰ 8831 ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ دﺳﺘﺎورد اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪﻛـﺎرﮔﻴﺮی ﻧﻈﺮﻳـﻪ ﻧﻈﺎﻣﻬـﺎی ﮔﻔﺘﻤـﺎﻧﻲ ﻻﻧﺪوﻓـﺴﻜﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﺟﺪﻳﺪ و اراﺋﻪ ﻃﺮﺣﻮارهای ﻧﺸﺎﻧﻪ – ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻲ از ﻧﻈـﺎم ﮔﻔﺘﻤـﺎﻧﻲ ﺗﺤـﺖ ﻋﻨﻮان »ﻧﻈﺎم ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﻣﺮاﻣﻲ« ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎی آن از درون ﻣﺘﻨﻬﺎ اﺳﺘﺨﺮاج و روی ﻣﺤﻮر ﺗﻨﺸﻲ اراﺋﻪ ﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺑﺮرﺳﻲ ﺟﻮاﻧﺐ ﻣﺘﻌﺪد راﺑﻄﻪ ﻣﻴﺎن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻛﻼﻣﻲ و ﺗﺼﻮﻳﺮی، ﻣﻼﺣﻈﻪ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ در ﻋﺒﻮر از ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎری ﻳﺎ ﻛﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ، ﻣﺎ ﺑـﺎ اﺗﻔﺎﻗـﺎﺗﻲ ﻧـﺸﺎﻧﻪ- ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ روﺑﻪرو ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ: ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺎرﻛﺮد رواﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻤﺎدﻳﻦ و اﺳﻄﻮرهای و ﺑﺮﻋﻜﺲ، ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺎرﻛﺮد ﻣﺮاﻣﻲ ﺑﻪ رواﻳﻲ و ﺑﺮﻋﻜﺲ، ادﻏﺎم ﻧﻈﺎﻣﻬـﺎی ﻧـﺸﺎﻧﻪای: ﻛـﻼم و ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ: 82/01 /8831 ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 22/6 /8831 ∗ داﻧﺸﺠﻮی دﻛﺘﺮی زﺑﺎن و ادﺑﻴﺎت ﻓﺎرﺳﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس
خلاصه ماشینی:
"ﺣﺮوف »اﻟﻒ« در ﻫـﺮ دو ﺳـﻮی ﻣـﺘﻦ در ﻻﻳـﻪ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺑـﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﻣﻨﻈﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ، ردﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در وﺿﻌﻴﺘﻲ اﻧﻌﻄﺎفﻧﺎﭘﺬﻳﺮ از دو ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻼﻗﻲ در ﻣﺮﻛﺰ ﭘﻴﺶ ﻣﻲرود؛ اﻣﺎ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ در ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻻ ﺑـﺎ ﻣﺘﻨـﺎوب ﺷﺪن و ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﺮ ﻛﺪام از »اﻟﻒ«ﻫﺎ در ﻳﻜـﻲ از ﺳـﻤﺘﻬﺎ، وﺿـﻌﻴﺘﻲ را ﺗﺮﺳـﻴﻢ ﻛـﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺮ در ﻋﻴﻦ ﺧﻄﻲ ﺑﻮدن )ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ( وﺟﻮﻫﻲ از اﻧﻌﻄﺎف و زﻳﮕﺰاﮔـﻲ ﺑـﻮدن را 84 در ﺧﻮد دارد؛ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻳﻚ در ﻣﻴﺎن ﻣﻲﺗﻮان ﻧﻮﻋﻲ راه ﺧﺮوج از ﺗﻨﮕﻨـﺎی ﻣـﺴﻴﺮ را در ﻫـﺮ ﻛﺪام از ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﺮد.
ارزش ﻣﻄﻠﻖ ﻓﺸﺎره ﺑﺎﻻ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎی ادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎر52، ﭘﺎﻳﻴﺰ8831 »ﻣﻦ« ارزش اﻟﺘﻘﺎﻃﻲ ﻓﺸﺎره ﭘﺎﻳﻴﻦ »ﻣﺎ، او« ﮔﺴﺘﺮه ﭘﺎﻳﻴﻦ ﮔﺴﺘﺮه ﺑﺎﻻ »دﻳﮕﺮی« »دﻳﮕﺮان« ﻧﻤﻮدار 2- وﺿﻌﻴﺖ ارزﺷﻲ ﻧﻈﺎﻣﻬﺎی ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪ 2 ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ روی ﻣﺤﻮر ﺗﻨﺸﻲ73 ﻧﻤﻮدار 2 ﻧﻴﺰ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲﺷﻮد، ﻻﻳـﻪ ﻣﺮﻛـﺰی ﺷـﻌﺮ »ﻣﻴﺰﮔﺮد ﻣﺮوت« ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎی ﻋﻨﻮان ﺷﺪه در آن از ﻧﻈﺎم ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﻮدار اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ و ﻣﺮﻛﺰ ﻫﺮ دو ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻫﻴﭻ ﭘﺮﺳﭙﻜﺘﻴﻮی ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮔﺮﻳﺰ از ﻓﻀﺎی ﺑﺴﺘﻪ »ﻣﻦ« ﺑﺮای ﻣﺘﻦ ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ و از اﻳﻦرو ﻧﻈﺎم ﮔﻔﺘﻤـﺎﻧﻲ ﺣـﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻻﻳﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻧﻈﺎم ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﻮردار از ارزش ﻣﻄﻠﻖ ﻳﺎ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ."