چکیده:
تا صد سال پیش اختلاف نظر جندانی میان فقها مفسران ودیگر اندیشمندان اسلامی درباره ماهیت و قلمرو ربا به ویژه ربای قرضی نبود با گسترش نظام سرمایه داری و ورود صنعت بانکداری به جوامع اسلامی اندیشمندان مسلمان از یک سو به فکر استفاده از بانک افتاده از سوی دیگر فعالیتهای بانک را با قرض با بهره آمیخته می دیدند که از دیدگاه اسلام ربا و ممنوع است برای حل این مشکل گروهی از عالمان به فکر طراحی الگوی جدیدی از بانک به نام بانکداری بدون ربا افتادند گروه دیگری با ارائه تفسیرهای جدید از ربا در صدد تجویز معماملات بانکداری متعارف و بهره اقتصاد سرمایه داری بر آمدند از میان این تفاسیر ودیدگاه ها
جند تفسیر به جهت استناد به آیات قرآن روایات و متون تاریخی توانسته است جایگاهی در میان اندیشمندان بیاید به گونه ای که کتب و مقالات زیادی در نقض و ابرام آنها نگاشته شده است
خلاصه ماشینی:
"براساس همین آیات قرآن و بر اساس همین قاعده است که فقها از همان صدر اسلام فتوا دادهاند: اگر فرد محتاجی نیازش به شکلی بود که به غیر از راه قرض ربوی برآورده نمیشد، گرفتن قرض ربوی بر او جایز میشود، و امروزه به علت گسترش روابط تولیدی و تجاری و نیاز فعالیتهای اقتصادی به عامل سرمایه، مسئله احتیاج، از حد شخصی فراتر رفته و شکل اجتماعی به خود گرفته است، امروزه از یک طرف کشاورزی، صنعت، تجارت، خدمات وبه عبارت دقیقتر همه فعالیتهای اقتصادی جوامع وابسته به عامل سرمایه است، از سوی دیگر صاحبان سرمایه حاضر نیستند سرمایه خود را به صورت قرضالحسنه در اختیار کشاورزان، صنعتگران، تجار و سایر فعالان اقتصادی قرار دهند، حال اگر به دلیل تحریم ربا، فعالان اقتصادی نتوانند سرمایه مورد نیاز خود را به دست آورند، نه تنها زندگی خود آنان مختل میشود بلکه کل اقتصاد کشور مشکل پیدا میکند و از رشد و توسعه اقتصادی باز میماند و نتیجه این میشود که مسلمانان، حتی در تأمین نیازهای روزمره زندگیشان نیازمند کشورهای بیگانه شوند و روشن است که خداوند هیچ وقت چنین وضعیتی را دوست ندارد، پس میتوان گفت که در عصر حاضر، به دلیل وجود ضرورت اقتصادی، حرمت ربا بر داشته میشود، همانطور که در موارد ضرورت سایر محرمات حلال میشوند (بدوی، [بیتا]، ص13)."