چکیده:
در این مقاله به منظور بررسی اثر افزایش قیمت حامل های انرژی بر رفاه مصرف کنندگان در بخش خانگی، با استفاده از مدل تقاضای تقریبا ایده آل؛ کشش ها و تغییرات رفاهی ناشی از افزایش قیمت ها به صورت 2، 3، 4، 5 و 6 برابری در سال ۱۳۸۹و فروردین۱۳۹۰با استفاده از دو معیار «تغییر معادل» و «تغییر جبرانی» طی دوره ی زمانی ۱۳۵۳-۸۸ محاسبه شده است. نتایج کشش های مارشالی و درآمدی نشان می دهد که سه حامل؛ نفت (نفت سفید و نفت گاز)، برق و گازطبیعی دارای کشش قیمتی خودی و متقاطع منفی هستند، برق و گازطبیعی کالایی لوکس و نفت کالای ضروری است، بر اساس نتایج کشش های قیمتی هیکس و جانشینی آلن؛ هر سه حامل با یکدیگر رابطه ی جانشینی خالص دارند و درجه ی جانشینی گازطبیعی و نفت نسبت به نفت و برق؛ و درجه ی جانشینی برق و نفت نسبت به گازطبیعی و برق ضعیف تر هستند. محاسبات تغییرات رفاهی و مقایسه ی آن ها با سهم حامل های انرژی مصرفی بخش خانگی ازیارانه ی پرداختی، نشان می دهد که در صورت افزایش 6 برابر قیمتی در سال ۱۳۸۹، رفاه از دست رفته ی مصرف کنندگان بخش خانگی انرژی جبران شده، ولی در صورت افزایش ۶ برابری قیمت ها، در فروردین 1390، اثر مستقیم واقعی کردن قیمت های (افزایش قیمت) حامل های انرژی جبران نشده است و مصرف کنندگان متضرر شده اند
خلاصه ماشینی:
"resseL dna gnikroW (3)- )GOLGIP(cimhtiragoL dezilareneG tnednepednl ecirP که در آن ?W ،سهم مخارج کالای i ام از کل مخارج انرژی، M مخارج صرف شده روی حاملهای انرژی و pnL ،شاخص قیمتی است که به صورت ضمنی به شکل زیر تعریف میشود: (به تصویر صفحه مراجعه شود) مدل سیستم تقاضای تقریبا ایدهآل فوق غیرخطی میباشد که معمولا برای خطی کردن آن از شاخص استون1به عنوان یک تقریب2به جای شاخص واقعی p استفاده میشود(گرین و آلستون3،1990،ص:442).
الگوی تحقیق در سیستم تقاضای تقریبا ایدهآل،معادلات با استفاده از شاخص قیمت استون به صورت تقریب خطی تخمین زده میشوند،ولی در این تحقیق برای توضیح بیشتر توابع تقاضای حاملهای انرژی در بخش خانگی براساس وجود فرایند عادات مصرفی در رفتار جمعی مصرفکنندگان به پیروی از بلانسی فورتی و گرین(1983)در مدل مورد نظر؛مقدار وقفهدار نسبت هزینههای صرف شده بر روی حاملها نیز وارد مدل شده- است،بنابراین الگوی مورد نظر برای سیستم تقاضای تقریبا ایدهآل برای سه گروه حاملهای انرژی کالایی(برق،نفت و گاز طبیعی)در بخش خانگی به صورت زیر میباشد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) در سیستم تقاضای تقریبا ایدهآل فوق، tiW نشان دهندهی سهم هزینهی حامل ؟ برای مصرفکنندهی بخش خانگی در زمان t از کل مخارج انرژی، ia عرض از مبدأ، tgbP شاخص قیمت برق برای مصرفکنندهی بخش خانگی در سال t،lioP شاخص قیمت نفت برای مصرفکنندهی بخش خانگی در سال t،tgnP شاخص قیمت گاز طبیعی برای مصرفکنندهی بخش خانگی در سال ؟کل هزینهی صرف شده توسط مصرفکنندهی بخش خانگی برای حاملهای انرژی در سال t و }o*o{tP شاخص قیمتی استون برای مصرفکنندهی بخش خانگی در زمان t میباشد."