چکیده:
هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه تقاضاهای شغلی، کنترل شغلی با استرس شغلی، عاطفه مثبت و عاطفه منفی کارکنان است. پژوهش حاضر از نوع رابطهای است و جامعه آماری شامل کلیه کارکنان مشغول به کار در شرکت پتروشیمی استان اصفهان در سال 1387 است که تعداد 151 نفر از آنان به عنوان نمونه، با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسشنامههای تقاضاهای شغلی و کنترل شغلی، استرس شغلی و عاطفه مثبت- عاطفه منفی پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آماری همبستگی پیرسون، تحلیل مانوای تک گروهی، تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس یکراهه استفاده گردید. یافتههای پژوهش نشان میدهد تقاضاهای شغلی با استرس شغلی و عاطفه مثبت، رابطه مثبت و معنادار (05/0>p) دارد. همچنین، کنترل شغلی با استرس شغلی و عاطفه منفی رابطه منفی و معنادار و با عاطفه مثبت رابطه مثبت و معنادار (05/0>p) دارد. با توجه به نتایج به دست آمده، وقتی افراد در معرض تقاضاهای شغلی بالا قرار میگیرند، در صورتی که فاقد کنترل شغلی باشند، استرس شغلی آنان افزایش مییابد. همچنین، تقاضاهای شغلی در صورتی که همراه با کنترل شغلی باشد، می تواند به احساس شایستگی، اثربخشی و موفق بودن در افراد منجر شود که این موارد نیز افزایش عاطفه مثبت را به دنبال دارد. همچنین، در صورتی که افراد در مشاغل خود دارای کنترل شغلی باشند، میزان استرس و عاطفه منفی در آنها کاهش و میزان عاطفه مثبت در آنها افزایش مییابد.
خلاصه ماشینی:
"Wong etal De Lange etal Fernet etal Jonge etal Demerouti etal در پژوهشی دیگری که نیرل و همکاران 1 (2004) برای بررسی استرس شغلی، فرسودگی شغلی و رضایت شغلی بر روی یک نمونه تصادفی از پزشکان متخصص انجام دادند، نتایج نشان داد شیفت و ساعات کاری در هفته، ارتباط مثبت و معناداری با استرس شغلی و فرسودگی دارد.
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه تقاضاهای شغلی- کنترل شغلی با میزان استرس شغلی، عاطفه مثبت و عاطفه منفی کارکنان شرکت پتروشیمی اصفهان است.
جدول 1 پایایی ابزارهای پژوهش به روش ضریب آلفای کرونباخ مقیاس آلفای کرونباخ تقاضاهای شغلی 82/0 کنترل شغلی 85/0 استرس شغلی 75/0 عاطفه مثبت 92/0 عاطفه منفی 89/0 همانگونه که در جدول 1 مشاهده میشود، میزان پایایی با استفاده از روش آلفای کرونباخ برای مقیاسهای بالاتر از 7/0 است که این مطلب نشاندهنده پایایی بالا و قابل قبول در تمامی مقیاسهای به کار رفته در پژوهش است (فراهانی و عریضی، 1384).
جدول 4 نتایج تحلیل مانوای تک گروهی شاخصهای آماری متغیرهای پیشبین مقدار F درجه آزادی فرضیه درجه آزادی خطا سطح معناداری مجذور اتای تفکیک شده توان آماری کنترل شغلی 43/5 5 144 00/0 16/0 99/0 تقاضاهای شغلی 21/6 5 144 00/0 18/0 99/0 چنانکه در جدول 4 مشاهده میشود، بین متغیرهای پیشبین؛ یعنی کنترل شغلی و تقاضاهای شغلی با متغیرهای ملاک استرس شغلی، عاطفه مثبت و عاطفه منفی در سطح معناداری 01/0 رابطه وجود دارد.
همچنین، نتایج تحلیل آماری نشان داد که بین میزان کنترل شغلی با استرس شغلی نیز رابطه منفی معنادار وجود دارد.
Applying the job demands-resources model to the work-home interface: A study among medical residents and their partners."