چکیده:
هدف این پژوهش، ارزیابی و ترسیم نقشه حساسیت زمینلغزش در یکی از حوضههای کوهستانی مناطق نیمه خشک شمالغرب کشور؛ یعنی حوضه زهکشی سعیدآباد چای در دامنه شمالی توده آتشفشانی سهند است. برای این منظور، از روش آماری دو متغیره (BSA)، مدل وزنی شاهد (WEO)، سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرمافزارArc/View استفاده شد. نتایج این ارزیابی نشان میدهد که در کل، از بین عوامل علتی مورد نظر، عامل شیب با 965/3 =fW∑ ، کاربری اراضی 759/0 =fW∑ ، فاصله از جاده 498/1 =fW∑ ، سنگشناسی 424/0 =fW∑ ، بارش388/0 =fW∑ و فاصله از روستا 161/0 =fW∑ با وقوع زمینلغزشها همبستگی مثبت دارند و عوامل فاصله از گسل و فاصله از آبراهه به ترتیب با وزنهای 006/0-=fW∑ و 325/0-=fW∑ دارای رابطه معکوس با ناپایداری دامنههای حوضه مورد مطالعه هستند. براساس مدل وزنی شاهد، 116/43 درصد مساحت حوضه زهکشی سعیدآباد چای از نظر حساسیت به زمینلغزش در پهنههای متوسط تا بسیار زیاد قرار دارد. شاخص (Li) مناسب بودن مدل برازش داده را نشان میدهد. برمبنای این شاخص، در حدود 92 درصد زمینلغزشها در محدودههای با حساسیت متوسط تا خیلی زیاد اتفاق افتادهاند.
خلاصه ماشینی:
"مدل وزنی - Landslide Susceptibility Assessment (LSA) - Bivariate Statistical Analysis (BSA) - Weight – Of- Evidence (WOE) شاهد در ترسیم نقشه حساسیت زمینلغزش در نواحی مختلف جهان به وسیله دانشمندان متعدد مانند Sharma and Kumar (2008) (2002) Lee et al , (2004) Lee and Choi, Neuhauser and Tehorst, (2007) استفاده شده است.
شکل5- نمایش وزنهای مثبت، منفی و وزن مغایر(Wf) عامل بارش دروقوع زمینلغزشهای سعیدآباد چای جدول5- وزن کلاسهای لایه موضوعی فاصله از جاده در حوضه سعیدآبادچای براساس مدل (WOE) کلاس تعداد پیکسلهای زمینلغزش درصد تعداد پیکسلهای هر کلاس درصد Wi+ Wi- Wf 100-0 212 422/3 6236 801/1 642/0+ 035/0- 677/0+ 200-100 187 018/3 6318 825/1 503/0+ 031/0- 534/0+ 300-200 173 793/2 6311 823/1 426/0+ 028/0- 454/0+ 400-300 161 598/2 6275 813/1 359/0+ 008/0- 367/+0 400< 5462 168/88 5/321045 738/92 051/0- 483/0+ 534/0- کل 6195 100 5/346185 100 87/1 381/0+ 498/1+ عامل کاربری زمین: نتایج محاسبات مربوط به مدل وزنی شاهد در حوضه سعیدآباد چای نشان میدهد که عامل کاربری، یکی از عوامل علتی بروز زمینلغزشها است(جدول6)؛ به طوریکه وزن این عامل 759/0+ = Wf∑ برآورد شد.
شکل7- نمایش وزنهای مثبت، منفی و وزن مغایر(Wf) عامل کاربری دروقوع زمینلغزشهای سعیدآباد چای جدول7- وزن کلاسهای لایه موضوعی فاصله از گسل در حوضه سعیدآباد چای براساس مدل WOE)) کلاس تعداد پیکسلهای زمینلغزش درصد تعداد پیکسلهای هر کلاس درصد Wi+ Wi- Wf 250-0 599 669/9 35727 325/10 065/0- 007/0+ 072/0- 500-250 498 038/8 34741 035/10 222/0- 023/0+ 245/0- 750-500 768 397/12 35222 174/10 197/0+ 025/0- 222/0+ 1000-750 771 445/12 36041 411/10 178/0+ 023/0- 201/0+ 1000< 3559 449/57 5/204454 055/59 027/0- 084/0+ 166/0- کل 6195 100 5/346185 100 061/0 06/0+ 006/0- عامل فاصله از آبراهه: در بررسی عامل فاصله از آبراهه، طبق مدل (WOE) درحوضه سعیدآباد چای مشاهده شد که در حدود 20 درصد زمینلغزشها در نزدیکی آبراههها؛ یعنی به فاصله 100-0 متری اتفاق افتاده است."