چکیده:
کودکان آینه جامعه و طرح آینده ملت هستند؛ بنا بر این، جهت تعمیق ریشه های اخلاقی و تربیتی در آنها، بای د بدانان اهتمام ورزید و برای آنها و ادبیاتشان برنامه ریزی کرد . داستان کودکان یکی از بهترین روش ها برای انتقال مفاهیم اخلاقی و تربیتی به شمار می رود. در این میان، این مقاله گامی کوچک در زمینه توجه به ارزش های اخلاقی موجود در کتاب های کودکان، خصوصا آثار کامل الکیلانی ـ نویسنده مصری ـ برداشته است. مقاله پس از مقدمه ای درباره اهداف تربیتی در ادبیات کودک و ارزش های اخلاقی متناسب با کودکان، براساس روش وصفی ـ تحلیلی به تحلیل نقش ارزش های اخلاقی در داستان های کامل الکیلانی می پردازد؛ و پس از بررسی به این نتیجه می رسد که کامل الکیلانی به بیان ارزش های اخلاقی و نکات تربیتی از طریق داستان توجهی ویژه دارد؛ و بیش از همه، بیان نکات دینی و ارزش های معنوی و اخلاقی را مهم می شمارد. وی در سطر سطر داستان هایش کودکان را به این ارزش ها دعوت می کند.
خلاصه ماشینی:
"تهدف هذه الورقة البحثیة إلی دراسة القیم التربویة فی أدب الطفولة عامة، ثم دراستها وتطبیقها علی قصص کامل الکیلانی، خاصة فی جوانب لم یتم التعرض لها من قبل.
وکل هذه الدراسات تتحدث عن القیم التربویة ودورها فی الأدب وخاصة أدب الطفل، أو تتطرق إلی کامل الکیلانی وحیاته وعلاقته بأدب الطفل.
وفی إنتاج کامل الکیلانی کما کبیرا من القصص وهو رائد قصة الطفل فی الأدب العربی ولهذا قام هذا البحث بدراسة القیم لتربویة فی قصص الأطفال عامة وقصص الکیلانی خاصة.
الإطار النظری للبحث لا تکون غایة أدب الأطفال إذکاء الخیال عند الصغار فقط، لکنها تتعداه إلی تزویدهم بالمعلومات العلمیة والنظم الاجتماعیة والعواطف الدینیة والوطنیة، وإلی توسیع قاموس اللغة عندهم وإمدادهم بعادة التفکیر المنظم، ووصلهم برکب الثقافة والحضارة من حولهم فی إطار شائق وأسلوب من التعلیم والمشارکة، وهو سبیل إلی التعایش الإنسانی، وطریق لمعرفة السلوک المحمود، وأداة لتکوین العواطف السلیمة، وأسلوب یکتشف به الطفل مواطن الصواب والخطإ، ویطلع علی حقیقة الحیاة وما فیها من خیر وشر .
ویشجع الکاتب الأطفال علی العدل بما یمثل لهم عدل الملوک فی قصصه؛ کما یقول فی القصة نفسها: ثم عادوا إلی وطنهم، حیث أقاموا العدل بین الناس، ونشروا بینهم روح الصفح والرحمة والإحسان، ووقفوا علی الإصلاح جهودهم، فعلا شأنهم، وثبت ملکهم، وعز سلطانهم، وکثر أنصارهم، وخلا الجو لهم بعد أن اندحر حسادهم وهلک أعداؤهم.
کامل الکیلانی من الکتاب الذین اهتموا بالقیم التربویة، ویسعی لکی ینتقل هذه القیم إلی الأطفال علی قدر استطاعته."