چکیده:
شهر یزد و بافت قدیمی آن در میان سایر شهرهای ایران واجد ویژگی هایی است که آن را از سایر شهرها متمایز ساخته است. تنوع بیشمار بادگیرهای یزد یکی از عوامل مهم جذابیت سیمای شهر یزد می باشد.
Yazd as a city and its traditional texture has characteristics that have made them distinct from other in Iran.
What have brought about this attractiveness of Yazd feature are its immune ably varieties of wind catchers. These wind catchers come in to views with their forms as incorporated in Yazd urban feature. Thus، this paper deals with a typological study on them. The research has as its support Field approaches. Layouts (¬plans) that are included in the paper have been introduced to interested readers for the first time. The research method is descriptive analytical and follow this trend: observation، comparison، analysis and inference.
Typological study of formed wind catchers as checked in this paper has been made by examining different ways in which they were built on tops of houses in Yazd and categorized based on directions، plans، sections، and which winds blow.
خلاصه ماشینی:
"تیپولوژی بر مبنای جهات دریافت باد سوزان رواف محقق برجسته انگیسی در دسته بندی عملکردی بادگیرها آن ها را به چهار دسته یک طرفه، دو طرفه، چهارطرفه و قطری دستهبندی کرده است2 البته بادگیر سه طرفه نیز در امامزاده حسین طبس دیده شده3 است.
نمونه بادگیرهای با قفسه مستطیل افقی، 4-C مأخذ : نگارنده ارتفاع بادگیرهای یزد نسبت به سایر شهرهای مناطق گرم ایران که بادگیر در معماری بومی آن ها تعبیه شده است بلندتر میباشند.
تزیینات آنچه که بتوان به عنوان تزیین در کالبد بادگیرها یافت، شامل موارد زیر است : تزیینات گچبری رأس بادگیر و تزیینات آجری که در بالا و پایین قفسه بادگیر دیده میشود و به صورت رج های آجر کنسول شده شکل گرفتهاند.
مأخذ : نگارنده تیپولوژی بادگیرها بر مبنای استقرار آن ها در پلان خانه نحوه قرارگیری بادگیرها در منازل به یک شکل نمی باشد و لذا تأثیرگذاری بادگیر به عنوان نقطه اوج خط بام هر خانه، از خانهای به خانه دیگر متفاوت است.
ماخذ : گنجنامه، یزد، ص93 تصویر 17: خانه علیرضا عرب، تیپ A، ماخذ : گنجنامه یزد، ص42 نتیجهگیری علی رغم دستهبندیهای 5 گانه و بررسی بادگیر بعنوان یک جزء سازنده منظر شهری از پنج زاویه نگاه متفاوت میتوان دستهبندی ترکیبی از 5 مورد ذکر شده نیز ارائه کرد که در جدول زیر آورده شده است.
تیپولوژی متفاوت بادگیرها در یزد و تنوع حضورشان در عرصه سیمای این شهر به ترتیبی که ذکر گردید عاملی مهم برای ایجاد جذابیت منظر شهری و هویت بخشی به آن محسوب میشود."