چکیده:
ورود فناوریهای نوین به سرزمینهایی که هویت و تاریخ غنی آنها در زمینه هنر و معماری در تقابل با نمودهای تکنولوژیک قرار دارند، چالشهایی را دامن میزند؛ چراکه در اکثر این جوامع همانند ایران، زیرساختهای لازم جهت مواجهه با موضوع جهانی شدن فراهم نبوده است. در هزاره جدید، جهانی تازه در دست ساخته شدن است و معماری اجتماعیترین هنری است که میتواند با ایجاد انسجام مکانی، نوعی نوعی تداوم زمانی را جهت آفرینشی نوبنیاد برای شکوفایی یک تمدن منجر شود. پرسش اصلی و هدف نهایی پژوهش آن است که آیا میتوان شاخصهایی را جهت کاربرد فناوریهای نوین در راستای ارتقای کیفیات فضایی معماری معاصر با حفظ مبانی هویتی معماری ایرانی- اسلامی تعریف کرد؟ در این راه با انتخاب نمونههای موردی، انجام کار میدانی و نظرسنجی از افراد با استفاده از پرسشنامههای هدفمند، شاخصهای بدست آمده از نتایج بررسیها به صورت کیفی و کمی تحلیل و الگویی جهت کاربرد فناوریهای نوین در معماری معاصر ارائه شده است. براساس نتایج این پژوهش بهرهگیری از فناوریهای نو در ترکیب با عناصر و فرمهای بومی و سنتی، هماهنگی با شرایط اقلیمی، حفظ ارزشهای فرهنگی- اجتماعی و اصول معماری بومی و همچنین استفاده از فناوریهای ساخت و مصالح جدید در ایجاد هماهنگی، تضاد، شفافیت و...، بسته به شرایط مکانیـ زمانی، مهمترین شاخصهای ایجاد مطلوبیت در معماری معاصر ایران به شمار میآیند.
خلاصه ماشینی:
پرسش اصلی و هدف نهایی پژوهش آن است که آیا میتوان شاخصهایی را جهت کاربرد فناوریهای نوین در راستای ارتقای کیفیات فضایی معماری معاصر با حفظ مبانی هویتی معماری ایرانی- اسلامی تعریف کرد؟ در این راه با انتخاب نمونههای موردی، انجام کار میدانی و نظرسنجی از افراد با استفاده از پرسشنامههای هدفمند ، شاخصهای بدست آمده از نتایج بررسیها به صورت کیفی و کمی تحلیل و الگویی جهت کاربرد فناوریهای نوین در معماری معاصر ارائه شده است.
در مرحله دوم با بررسی رابطه بین معماری و فناوری، مفاهیم و نظریههای اسلام در این زمینه بیان شده و اصول پایهای معماری اسلامی ایرانی در بناهای سنتی، جهت کسب عواملی برای تعریف مطلوبیت بناها و تداوم آن در معماری معاصر، مورد تحلیل قرار گرفته است.
مانند سازههایهای کابلی و چادری و غیره، 2) استفاده از فناوریهای نو در جهت ایجاد شفافیت فضایی متناسب با ویژگیهای طرح و سایت، به وسیله هدایت نور یا با مصالحی مانند شیشه و غیره، 3) بهرهگیری از فناوریهای نو در ترکیب با عناصر و فرمهای بومی و سنتی به صورت فرمال یا عملکردی، 4) بهرهگیری از فناوریهای نو و مصالح جدید در ساخت آرایهها و تزئینات و استفاده از رنگ و مصالح سنتی به صورت سمبلیک، هماهنگ یا در تقابل با مصالح مدرن، 5) توجه به ویژگیهای اقلیمی منطقه با بهرهگیری از فناوری روز، 6) بهرهگیری از فناوریهای نو در حفظ ارزشهای خاص فرهنگی- اجتماعی منطقه و اصول معماری سنتی در کنار قواعد، شرایط و ضوابط جدید.