چکیده:
عناصر معماری منظر سرشار از رویکردهای متفاوت معمارانه است. تناسبات، تضادها، تقارن ها، تعالی و دیگر پارامترهای زیبایی شناسی نیز در آثار معماری منظر همچون سایر هنرها چشمگیر است. اما رویکردهای کارکردی عناصر معماری منظر در بسیاری از موارد دیده نشده است. به همین منظور ارتباط میان چشم انداز و سلامت انسان در تحقیقات و در سطح جهانی بسیار مهم تلقی شده و اهمیت روز افزون پیدا می کند از طرفی لذت بردن از این چشم اندازها ویژگی منحصر به فرد انسان است بدین معنا که انسان ذاتا به طبیعت تمایل دارد و در کنار آن آرامش خاطر پیدا می کند و از طرف دیگر به وضوح می توان دریافت که معماری منظر فقط در راستای زیباسازی محیط گام بر نمی دارد بلکه منظر و عناصر طبیعی را به گونه ای طراحی می کند که بر روان فرد تاثیر مثبت داشته باشد. در این پژوهش به بازشناسی رویکرد شفابخشی معماری باغ ایرانی در تناسب با شاخصه های مناظر شفابخش پرداخته و نسبت به بازخوانی این رویکرد اقدام شده است. در این میان هم به معرفی پارامترهای شفابخشی توجه شده که به بهبود سلامت و افزایش میزان بهداشت روان بسیار کمک می کند و هم این پارامترها در نمونه های موردی ، بررسی و پیمایش شده است.
خلاصه ماشینی:
به همین منظور ارتباط میان چشم انداز و سلامت انسان در تحقیقات و در سطح جهانی بسیار مهم تلقی شده و اهمیت روز افزون مییابد از طرفی لذت بردن از این چشم اندازها ویژگی منحصر به فرد انسان است بدین معنا که انسان ذاتاً به طبیعت تمایل دارد و در کنار آن آرامش خاطر مییابد، از طرفی به وضوح میتوان دریافت که معماری منظر فقط در راستای زیباسازی محیط گام بر نمیدارد بلکه منظر و عناصر طبیعی را به گونهای طراحی میکند که بر روان فرد تأثیر مثبت داشته باشد.
حضور عناصر طبیعی و مصنوع در مناظر به کمک حواس پنجگانه، ادراک محیط را بر انسان ممکن میسازد این عقیده که مشاهده آب، سبزه، شنیدن آوای حاصل از عناصر طبیعی (حرکت آب و آوای پرندگان )، استشمام رایحه گیاهان و گلها و تأثیر محرکهای چشایی و لامسه، پنج حس را تحت تأثیر قرار میدهد و با تمرکز آن میتواند بر کاهش استرس موثر باشد، این مسأله در آسیای اولیه (چین)، یونان و فرهنگهای رومی نیز مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است (Velarde, 2007: 199).
در واقع باغ شفابخش به وسیله ارتباطی که از طریق حواس مختلف با انسان برقرار میکند باعث ایجاد خاصیت شفابخشی شده و برای کاهش فشار روانی زندگی روزمره ساخته میشود، میتوان گفت راز موفقیت باغ شفابخش در کشش ذاتی انسان به سوی طبیعت، احساس حیات و آرامش است (نیکبخت، 1383 :79 ).
[Velarde, 2007] Landscape Natural environment Variety of space A prevalence of green material Colorful flowers Medicinal plants Minimize ambiguity منابع انصاری، مجتبی - محمودی نژاد ، هادی.