چکیده:
اولویت بندی استراتژی های موثر به لحاظ میزان اثر بخشی مفروض در زمان، تحلیل موقعیت و انتخاب استراتژی بهینه، مسیر روشن تر و ساده تری را برای اجرای پیشنهادات و انجام اقدامات موثر فراهم می سازد. از این رو در تحقیق حاضر برای ساماندهی بافت فرسوده قیطریه از ماتریس برنامه ریزی راهبردهای کمی استفاده شد. بافت فرسوده قیطریه در شمال تهران واقع شده، اما به لحاظ برخی شاخص های اجتماعی ـ اقتصادی و کالبدی دارای شاخص های پایین بوده و عدم توازن فضایی میان این بافت و بافت حوزه فراگیر آن مشهود است. هدف از این پژوهش تدوین راهبردهایی با اولویت زمانی جهت تسریع در ساماندهی این بافت است. برای این منظور گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و پیمایشی و مصاحبه با کارشناسان و نخبگان شهری و تهیه پرسشنامه در قالب روش دلفی صورت گرفته است. سپس نظرات گروه دلفی در ماتریس عوامل درونی و بیرونی و همچنین ماتریس برنامه ریزی راهبردهای کمی به کار گرفته شد. یافته های تحقیق نشان داد که راهبردهای ارتقای کیفیت زندگی، مشارکت مدنی، ایجاد فضاهای فراغتی و عمومی، به کار گیری فن آوری و روش های نوین، سیمای بصری و پیاده راه ها و برنامه های کنترلی کاهش آسیب های اجتماعی حاصل از فرآیند برنامه ریزی راهبردی کمی، که نتایج این برنامه ریزی بر مبنای کیفیت اطلاعات در مرحله ورودی و مقایسه ای برنامه ریزی راهبردی شکل گرفته است، به عنوان اولویت دارترین راهبردها جهت ساماندهی بافت فرسوده محله قیطریه مشخص شدند.
خلاصه ماشینی:
مشکلات و محدودیتهایی محلات مسئلهدار و فرسوده شهرها، چون ناهمخوانی کالبد و فعالیت، وجود عناصر ناهمخوان شهری، کمی سرانه برخی کاربریها مانند فضاهای فراغتی، فرهنگی و پارکینگ، فقدان سلسلهمراتب مناسب در شبکه ارتباطی و عدم امکان نفوذپذیری به داخل بافت ارگانیک (پوراحمد، 1389: 74)، پایین بودن سطح خدمات شهری، نامناسببودن استانداردهای مسکن از نظر استحکام و ایمنی از اهمیت ویژهای برخوردار است، معیارهای مربوط به ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نظیر شرایط نامطلوب زندگی، فقر، بیکاری و اشتغال نامناسب و یا ارزشهای فرهنگی و هویت شهری (ماجدی، 1389: 89-88)، کمرنگبودن مشارکت مردم ساکن این بافتها و استفاده از طرحهای نامناسب برای این محلات (مؤمنی، 1389: 32) باعث شده تا با از بین رفتن حس تعلق در این بافتها، زمینههای لازم برای آسیبهای اجتماعی فراهم شود (عسگری تفرشی، 1389: 40).
3. تدوین راهبردهای SWOT در این مرحله با استفاده از تحلیل تطبیقی و ماتریس های ارزیابی عوامل درونی و بیرونی به ارائه انواع راهبردهای ممکن در برنامهریزی برای ساماندهی بافت پرداخته میشود.
این راهبردها چهار دسته از جمله SO (راهبردهای تهاجمی)، ST (راهبردهای تنوع)، WO (راهبردهای بازنگری) و WT (راهبردهای تدافعی) را شامل میشوند ( Wang and Hong, 2011: 282؛ فرد آر، 1388: 364-366؛ نوری و همکاران، 1385: 30؛ رکنالدین افتخاری و مهدوی، 1385: 9؛ گلکار، 1384: 53) که پیوند دهنده نقاط قوت، ضعف، فرصتها، تهدیدها هستند و گزینههای راهبردی از بین آنها انتخاب میشود که پیوند دهنده عوامل تحلیل تطبیقی است (جدول شماره 3).