چکیده:
در نظریه های سنتی سرمایه گذاری فرض بر این است که تصمیم های سرمایه گذاری در محیط مطمئنی صورت می گیرد؛ درحالی که در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، درجه بالایی از نااطمینانی وجود دارد. رشد تولید، تورم، نرخ ارز و سایر متغیرهای مهم اقتصاد کلان نسبت به اقتصاد کشورهای صنعتی در معرض نوسان بیشتری هستند. آثار این نوسان های شدید بر سرمایه گذاری در مطالعات اخیر مورد توجه قرار گرفته است. فرض می شود نوسان های وسیع نرخ تورم نیز محیط نااطمینانی را جهت تصمیم گیری بر سرمایه گذاران بخش خصوصی ایجاد می کند. هدف این مقاله بررسی اثر نااطمینانی نرخ تورم بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایران است. در این راستا، واریانس شرطی خود رگرسیون تعمیم یافته نرخ تورم به عنوان متغیر جایگزین نااطمینانی در نظر گرفته می شود. به منظور برآورد رابطه بین نااطمینانی نرخ تورم در کنار متغیرهای سنتی شامل تولید ناخاصل داخلی، نرخ سود تسهیلات بانکی و متغیر نرخ تورم بر سرمایه گذاری بخش خصوصی بررسی می شود. نتایج حاکی از منفی بودن اثر نااطمینانی نرخ تورم بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در کوتاه مدت و بلندمدت است. همچنین تولید ناخالص داخلی اثر مثبت و نرخ سود تسهیلات بانکی و نرخ تورم نیز اثر منفی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی دارند.
خلاصه ماشینی:
اثر نا اطمینانی نرخ تورم بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایران * دکتر عباس عربمازار ** سارا نظریگوار چکیده در نظریه های سنتی سرمایه گذاری فرض بر این است که تصـمیم هـای سـرمایه گـذاری در محـیط مطمئنی صورت می گیرد؛ درحالی که در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، درجه بـالایی از نااطمینانی وجود دارد.
به منظور برآورد رابطه بـین نااطمینـانی نـرخ تـورم در کنار متغیرهای سنتی شامل تولید ناخاصل داخلی ، نرخ سود تسهیلات بانکی و متغیر نرخ تـورم بـر سرمایه گذاری بخش خصوصی بررسی می شود.
در بسیاری از متون اقتصاد توسـعه توصـیه هـای سیاسـتی بـرای رشـد سرمایه گذاری تا سی درصد تولید ناخالص داخلی مورد تأکید قرار گرفتـه کـه ایـن امـر مؤید اهمیت اثر این متغیر در رشد اقتصـادی اسـت ؛ از ایـن رو در کشـورهای مختلـف پژوهش های بسیاری برای بررسی عوامل مؤثر بر سرمایه گذاری انجام شده است .
اثر نااطمینانی پنج متغیر تورم، تولید ملی ، نـرخ ارز واقعـی ، قیمـت کالاهـای سـرمایه ای و رابطـه مبادلـه سـاخته شـده و اثـر ایـن متغیرهـا بـر سرمایه گذاری بخش خصوصی بررسی شده است .
بـا توجه به اینکه نااطمینانی تورمی در مدل به صورت لگاریتمی نیست ؛ از این رو رابطه بین نااطمینـانی تورم و سرمایه گذاری بخش خصوصی یک رابطه غیرخطی نمایی و نزولی است .
Janice, Eberly (December 1994), "A unified Model of Investment under Uncertainty", The American Economic Review.
(1972) "The Effects of Price and Cost Uncertainty on Investment", Journal of Economic Theory, 5.