چکیده:
این مقاله به بررسی فرایند شکل گیری نشریات علمی – پژوهشی، روند داوری مقاله ها،
شرایط انتخاب داور برای مقاله ها و انواع مجله های علمی میپردازد. تعداد مقاله های تک نفره
در سالهای اخیر کاهش یافته و به نوعی کیفیت مقاله ها و نشریات، درجه و امتیاز آنها برای
دانشگاهیان و پژوهشگران حائز اهمیت شده است. داوری مقاله ها در نشریات علمی
پژوهشی برای نویسندگان، فرایندی است توام با خوشحالی و نگرانی. پذیرش مقاله در
نشریات علمی- پژوهشی نشانگر آن است که جامعه علمی، ایدههای نویسنده را مورد
پذیرش قرار داده است و رد آن از طرف جامعه علمی موجب ناکامی و گاه سوء تفاهم
میشود. مقاله هایی که داوری میشوند به ندرت در مرحله اول از سوی داوران پذیرش
میشوند. پیشنهاد اصلاحات کلی، جزیی و بررسی مجدد آنها از سوی داوران و یا عدم
پذیرش مقاله، وجوه محتمل داوری مقالات است. این مقاله تلاشی است برای بهبود فرایند
داوری و کمک به نویسندگان و پژوهشگران جوان در انتخاب مجله های علمی برای انتشار
یافته های پژوهشی شان .
The present article studies the formation process of academic journals، mechanism of examination of articles، criteria for selection of readers and kinds of scientific journals. The number of singleauthor papers has decreased during the recent years and the quality of
a paper and ranking of a journal have gained more importance for researchers. Examination of papers in academic journals is a process with mixed feelings of joy and concern for researchers. Acceptance of a paper by a journal proves that the academic community has approved the ideas of the author. On the other hand، rejection of a
paper may at times result in failure and mutual misunderstanding. The readers rarely accept submitted papers in the first examination. Minor or major revisions، reexamination of the paper and ultimate rejection are contingencies for a submitted academic paper. The present paper is an effort to improve the examination process and help young academicians in the selection of academic journals to publish the findings of their studies.
خلاصه ماشینی:
گسترش دوره هاي تحصيلات تکميلي و الزام دانشجويان دکتـري بـه انتشـار مقالـه در نشريات علمي پژوهشي ، گسترش انجام طرح هاي پژوهشي در دانشگاه هـا و ارائـه آن در نشريات علمي پژوهشي (نشاط دوست ، مظاهري و اژه اي، ١٣٨١) ارزيابي اسـتادان و مرتبه دانشگاه ها با ميزان انتشار مقالات علمي پژوهشي (ولايي، کوثريـان ، نصـيري و موسوي ، ١٣٨٤) پذيرش دانشجويان داوطلب ورود دوره دکتري به اين دوره بـا امتيـاز انتشار مقاله در نشريات علمـي پژوهشـي (آگهـي پـذيرش داوطلـب دوره دکتـري در دانشگاه تهران و ساير دانشگاه ها در سال ١٣٨٧-١٣٨٦) منوط کـردن تبـديل وضـعيت استخدامي اعضاي هيأت علمي رسمي آزمايشي به انتشار مقاله علمي پژوهشـي (آيـين نامه تبديل وضعيت دانشگاه تربيت معلم )، تدريس اعضاي هيأت علمـي در دوره هـاي تحصيلات تکميلي با شرط دارا بودن مقاله علمي پژوهشي (آيين نامه تدريس در دوره دکتري دانشگاه تربيت معلم )، افزايش ميزان اعتبـار علمـي پژوهشـي ١ اعضـاي هيـأت علمي در صورت انتشار مقالات علمي پژوهشـي و امثـال اينهـا از جملـه علـل رشـد نشريات علمي پژوهشـي در کشـور اسـت .
در برخي از نشريات علمي پژوهشي ، فرايند درخواست داوري مجدد در باره مقالات رد شده نيز تعريف شده است و نويسنده مقاله رد شده بر اساس ضـوابطي کـه در نشريه مشخص شده است ميتواند مقاله خود را ارائه مجدد ١ کند.
متأسـفانه برخـي نشـريات داخلي با اين استدلال که داوران بايد شجاعت نقد و داوري را داشته باشند، اقـدام بـه درج نام نويسنده يا نويسندگان مقاله ميکنند که به نظر نمي رسـد ايـن کـار، علمـي و عرف نشريات علمي پژوهشي باشد.