چکیده:
وصیت نامه به عنوان فنی از فنون خطابه و به عنوان متنی ادبی، بخش جدایی ناپذیر از یک بافت فرهنگی گسترده است که بررسی آن می تواند ما را در شناخت فرهنگ، ایدئولوژی و باور های حاکم بر جامعه رهنمون سازد. ساختار وصیت نامه های دوره جاهلی دلالت بر فقدان ادبیات نوشتاری، تکیه بر ذهن شفاهی و روایی، فقدان تمرکز قدرت سیاسی، اعتماد بر تجربه های شخصی در قالب امثال و حکم و... دارد؛ همان گونه که ساختار وصیت نامه های عصر نخست اسلامی بر بروز رگه هایی از مخالفت با اسلوب جاهلی و حاکمیت تدریجی ایدئولوژی و جهان بینی اسلامی دلالت دارد. مقایسه دو متن از وصیت نامه های مربوط به امر خلافت از دوره های جاهلی و اسلامی، یکی از عبد شمس[i] و دیگری از ابوبکر، در این مقاله، مبین این نکته است که اگرچه اسلوب قرآنی، وصیت ابوبکر را تحت تاثیر خود قرار داده است، اما می توان دریافت که هنوز اسلوب و معنی در این وصیت صبغه جاهلی داشته و این امر دلالت بر این نکته با اهمیت دارد که مساله خلافت در نزد ابوبکر به عنوان یک مساله برون متنی، با اسلوب و معنای جاهلی این وصیت نامه مرتبط بوده و بر اساس ارزش ها و ایدئولوژی دوره جاهلی انجام پذیرفته است.
Will is one of the techniques of prose that states Important community issues. Will، in the Jahilid period was according to Interpreting minds and personal experience as wills in Islamic period was according to Quranic style that states Islamic ideology. This article will discuss and compared to Two Wills ، One of the Gaheli period and other of islamic period، and makes The result that Abubakar Will about caliphate was according to Will Abdshms and Jahilid period and reveals that caliphate problem at the beginning of islamic period was according to Jahilid tradition not based on tradition of the prophet .