چکیده:
از جمله جلوه های مختلف موسیقی شعر می توان به موسیقی درونی آن اشاره کرد. موسیقی درونی حاصل هماهنگی و ترکیب کلمات و طنین خاص هر حرف در مجاورت با حروف دیگر است. بسیاری از آرایه هایی که تحت عنوان موسیقی درونی مورد بررسی قرار می گیرد، در حقیقت زیرمجموعه آرایه تکرار است؛ آرایه هایی نظیر جناس، ردالصدر علی العجز، ردالعجز علی الصدر، واج آرایی، طرد و عکس و... همگی از نوعی تکرار حکایت می کند.
قادر طهماسبی، متخلص به فرید، از شاعران معاصر انقلاب و دفاع مقدس است. در طول سال های 1385 و 1386، سه دفتر شعر با عنوان پری ستاره ها (مجموعه غزل )، پری بهانه ها (مجموعه مثنوی) و پری-شدگان ( مجموعه اشعار نیمایی) از او به چاپ رسید. در این مقاله سعی شده است که اشعار فرید در این سه دفتر، از نظر موسیقی درونی مورد بررسی قرار گیرد. در آثار فرید، تکرار به عنوان رکن اساسی موسیقی درونی با جلوه های مختلف، نمود قابل توجهی دارد تا آنجا که می توان چنین نتیجه گرفت که تکرار، علاوه بر غنای موسیقی درونی اشعار او و ایجاد نوعی وحدت در محور عمودی اشعار، از جمله مشخصه های بارز سبکی اشعار فرید نیز به شمار می آید.
پی بردن به سبک شخصی شاعر و چه بسا آشکار کردن سبک دوره، از جمله ثمرات و اهدافی است که از رهگذر بررسی و تحلیل بسامد و فراوانی این شگرد هنری در شعر فرید حاصل می شود.
خلاصه ماشینی:
"(شفیعی کدکنی،1386:408)از جمله تکرارهای رمئی میتوان به انواعردیفها و از جمله تکرارهای نامرئی میتوان به قافیه و واجآرایی اشاره رد(همان:413) از آنجا که تکرار،نقشی بسزا در ایجاد موسیقی درونی شعر دارد،تکرار در دوشاخۀ مرئی و نامرئی در سه دفتر شعر فرید(پری ستارهها،پری بهانهها و پریشدگان)مورد بررسی قرار گرفت.
{Sدر رگم خون شهادت پای میکوبد هنوز#پای را هرچند در رقص بلا گم کردهامS}(طهماسبی،1385 الف:73) {Sنامۀ این درد را تاریخ خرچنگی نوشت#من ندارم تاب،چون بلبل دری میخوانمشS}(همان:146) {Sاز علمدار رشید عاشقان آموختم#دست و پایی گر به عشق کربلا م کردهامS}(همان:174) {Sتو بالا رفتهای من در زمینم#برادر روسیاهم شرمگینمS}(طهماسبی،1386:63) (همپایانی) 110 مورد همپایانی در سه دفتر شعری فرید مشاهده شد که بیشترین مقدارآن بافراوانی 51 مورد،در پری ستارهها به کار رفته است.
#ای شهادت یازده تنگ شکر بردی،بس است#رو که تنگ آخرین ما راست از خوان علیS}(همان:180 و 181) از دیگر نمونههای این تکرار مرئی،به موارد ذیل میتوان اشاره کرد: {Sدر آستان جدایی پری ستارۀ من#چه نازنین شده بیتای من نمیدانی#خبر ز دیو و ز دیوار در من است و تو را#خبر چو نیست پریبای من نمیدانیS} {Sبسی شکسته و روییدهام نمیدانند#تو نیز سر و من افرای من نمیدانیS}(همان:40) {Sدلم از بس که دیشب بال کوبید#عقاب داغ را در خال کوبید#عقاب داغ در برج خیالم#نشست از دور و چنگی زد به حالم#به ویرانی دلم را آشنا ساخت#کبوترهای آهم را رها ساخت#کبوتر خانۀ قلبم فروریخت#ولی کمبود اشکم آبرو ریختS}(طهماسبی،1386:55 و 56) {Sای غافل از کرشمۀ خورشید#کوچید و رفت چشمۀ خورشید#ای شبنشین ز شرم نمردی#خورشید را به خاک سپردی؟S}(همان:12) تکرار منظم یک یا چند واژه در ابتدای ابیات این نوع تکرار،93 مورد از تکرارهای مرئی اشعار فرید را به خود اختصاصداده که بیشترین مقدار آن،با فراوانی 57 مورد،در پری بهانهها قرار گرفته است."