خلاصة:
گفتمان آیات قرآن کریم با چینش دقیق دال ها، تالیف بی نظیر عبارت ها و درنتیجه، عمق مدلول ها سبب شده مفسران گوناگون بنا به توان علمی و رویکرد عقیدتی خود، تفسیرهای گوناگونی از آیات ارائه دهند که البته فقط خوانش درستی (تفسیری) پذیرفتنی است که مطابق با روح هدایتگر قرآن صورت گیرد. این نوشتار در نظر دارد با روش توصیفی– تحلیلی، به تحلیل گفتمان آیات نخست (16-32) سوره مریم بپردازد که به شخصیت حضرت مریم (س) در تعامل با عرف و عفاف توجه دارد. این مقاله صورت های زبانی و سطوح گوناگون معانی، بافت موقعیتی و سیاق آیات را بررسی می کند و ضمن تاکید بر پیوند تنگاتنگ آیات از لحاظ ساختار متنی می کوشد با بهره از الگوهای تحلیل گفتمان، با استناد به خود آیات و گفتمان مطرح در آنها، به بازکاوی مفاهیم قرآنی بپردازد. این بررسی روشن می سازد سازواره های زبانی این دسته از آیات در عین انسجام ساختاری وموضوعی، براساس فراکارکرد اندیشگانی و بینافردی پایه ریزی شده اند.گفتمان مریم (س) جهت تحقق کنش ایمانی وی در تعامل با عرف و تاکید بر اهمیت حفظ عفاف شکل گرفته است. در گفتمان این بانوی نمونه، عفت و تعامل با عرف محور انسجام بخش عام و سازنده صورت های زبانی و جهت دهنده کنش های گفتاری آیات محسوب می شوند.
Holy Quran’s commentators according to their different ideological approaches and scientific capabilities، have given different explanations from Quranic verses. Because they are affected first of all، by the depth of its Content and then by implications that are used in it. In this article we are going to analyze some of the Maryam verses، concerning custom and chastity (16-32) with a descriptive-analytical method. So we will analyze the linguistic structure and various levels of the meanings، and the context of these verses; and with emphasizing their textual structure''s cohesion، and with patterning it out، and appealing to the verses themselves and their doctrines، we will make a new inquiry about Quranic concepts. This research will illuminate that the linguistic syntaxes of this verses along with structural and thematic cohesion، are founded upon ideational and interpersonal metafunctions. In holy Quran The story of Maryam and her faith-oriented actions were formed with her interacting with custom and emphasizing the significance of observing chastity. The chastity and interaction with customs were formed the linguistic structures of the doctrine of Maryam and its cohesion and speech acts.
ملخص الجهاز:
اين مقاله مي کوشـد در روش تحليلـي - توصـيفي ، بـا اسـتفاده از رويکردهـاي تحليـل گفتمان در زبانشناسي نقش گرا و کاربردشناسي و با توجه به بافت و سياق کـلام، گفتمـان قرآني آيات ١٦-٣٢ سورة مريم را بازخواني کند که از اين شخصيت اسوه سخن مـي گويـد و اين دسته از آيات را به کمک خود آيات، دالها و نشانه هاي منـدرج در آنهـا رمزگشـايي کند.
آيات ١٦-٣٢ سورة مريم در تعبير از اين مطهره، در سـياق خـود بافـت هـاي مـوقعيتي خاصي را نشـانه قـرار داده اسـت کـه تعمـق در آن بـا بهـره از روش تحليـل گفتمـان در رويکردهاي نقشي ، ارتباطي و انديشگاني و کاربردمحور و استخراج عمق معاني دلالت هاي واژگان و سازهها، جلوهاي از شخصيت حضرت مريم ع را نشان مي دهد که همـان جلـوة شايستة زن در تعامل با عرف و عفاف است ؛ موضوعي که در عصر هجمة تفکر فمنيستي از دغدغه هاي بانوان شده و احيانا يافتن تصوير روشن و اتخاذ الگوي تعاملي درخصـوص آن را به دشواري ميسر ساخته است .
سؤالات مسئلة اصلي پژوهش اين است که چارچوب مورد تأييد تعامـل زن بـا عـرف و عفـاف در دالهاي قرآني (اين بخش از آيات) چگونه بيان شده است ؟ چهرة شايستة زن در ارتباط بـا عرف و عفاف در ساخت واژهاي کلامي چگونه به بروز رسيده است ؟ بستر انسـجامبخـش متني در گفتمان قرآني چگونه رقم مي خورد؟ واژگان و سـاخت واژههـاي کلامـي بـه چـه شکل نقش هاي انديشگاني ، عاطفي ، اجتماعي و ارتباطي خود را ايفا مي کنند؟ ٢.