خلاصة:
روش ¬های مختلفی برای اندازه گیری تبخیر و تعرق وجود دارد که مهمترین آنها روش فائو پنمن مانتیث میباشد که در ایران از این روش جهت برآورد تبخیر و تعرق استفاده میشود، اما در بعضی مناطق به دلیل کمبود دادههای هواشناسی امکان استفاده از این روش وجود ندارد. لذا در این پژوهش به مقایسه تبخیر و تعرق محاسبه شده به روش بلانی کریدل ، جنسن هیز، جنسن هیز اصلاحی و هارگریوز سامانی با روش فائو پنمن مانتیث و روش لایسیمتر در دشت سیستان پرداخته شده است تا بتوان روشی که بیشترین همبستگی را با این دو روش دارد شناسایی کرده و در مواقع لزوم از آن استفاده شود. نتایج مطالعه نشان داد معادله بلانی کریدل با ضریب همبستگی ٠.٩٧٣ و ٠.٩٧١ بالاترین همبستگی و روش هارگریوز با ٠.٧٥ و ٠.٦٩کمترین همبستگی را با روش فائو پنمن مانتیث و لایسیمتر دارد. بنابراین میتوان نتیجه گرفت در منطقه زابل که جزء مناطق خشک کشور میباشد معادله بلانی کریدل برآورد بهتری از تبخیر و تعرق ارائه میدهد.
ملخص الجهاز:
"همانطور که ذکر شد با توجه به این که هر معادله برآورد کننده تبخیر و تعرق در منطقهای خاص و با شرایط آب و هوایی مربوط به آن محل استخراج شده است ، لازم است کارایی این معادلات در مناطق دیگر ارزیابی شود، لذا در این پژوهش تبخیر و تعرق پتانسیل روزانه دشت سیستان با استفاده از معادلات هارگریوز سامانی، جنسن هیز، جنسن هیز اصلاح شده ، بلانی کریدل و فائو پنمن مانتیث محاسبه و با مقادیر اندازه گیری شده توسط لایسیمتر مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است .
هارگریوز و سامانی(١٩٨٥) رابطه تجربی زیر را که مبتنی بر درجه حرارت است برای تعیین تبخیر و تعرق گیاه پتانسیل ارایه کردند: (5) که : معادله بلانی کریدل یکی از قدیمی ترین روش ¬های تبخیر و تعرق پتانسیل است که فرمول پیشنهادی آنها توسط پروت از اساتید دانشگاه کالیفرنیا مورد واسنجی قرار گرفت و به صورت زیر ارایه گردید: (6) بعد از اندازه گیری تبخیر و تعرق با روشهای فوق ، به منظور ارزیابی دقت تخمین هر یک از روشها ، نتایج آنها با نتایج لایسیمتر و روش مرجع فائو پنمن مانتیث مورد مقایسه قرار گرفت .
همچنین بر اساس نتایج بدست آمده از پژوهشی که توسط علی حوری و همکاران ( ١٣٨٩) راجع به مقایسه روشهای مختلف برآورد نیاز آبی نخل خرما در مرحله استقرار و رشد رویشی در خوزستان انجام شد، روش بلانی کریدل بیشترین و روش تشت تبخیر کمترین مطابقت را با روش فائو- پنمن مانتیث دارد."