خلاصة:
مقایسه انواع ادبی و قالب های شعری و نیز صور خیال در ادبیات جهانی از رویکردهای ادبیات تطبیقی محسوب می شود. موازنه میان دو شاعر از دو قرن متفاوت و دو محیط مختلف و دو فرهنگ ناهم جنس و با موضوعی واحد، مدح حضرت رسول (ص) در سویی کعب بن زهیر شاعر مخضرم و دیگر سوی شاعر ذولسانین استاد فقید سید امیرمحمود انوار، معین و مبین بازتاب تفاوتهای عناصر فرهنگی و اجتماعی و ادبی ملل اسلامی و غیراسلامی است. در این مقال گونه ای از پیوند میان ادبیات و یاری جستن از میراث اندیشه های مشترک دو ملت بیان می شود و گونه ای از تاثیرپذیری استاد انوار از فرهنگ اسلامی و عرفانی و مجاهدت در سیر و سلوک بیان می شود.
ملخص الجهاز:
"در فضایی کاملا ادبی و عرفانی پرورش یافت و تربیت نمود و مصداق حقیقی این بیت معروف است : عل̛̛̛̛̛̛وفی الحی̛̛̛̛̛̛اة و ف̛̛̛̛̛̛ی المم̛̛̛̛̛̛ات لحـــــق انـــــت احـــــدی المعجـــــزات و زبان حال شاگردان و مریدان یاد بـاد آنکـه سـر کـوی تـوام منـز ل بـود دیده را روشن از نور رخـت حاصـل بـود (انوار ،١٣٨٣ ، دیباچه ) اسباب و انگیزه معارضه زبان شعر و شاعری گاهی انسانی است و گاهی روحانی و گاهی ربانی است ، در ابیات اول قصیده هر سه زبان بندگان صاحب موهبت الهی در شعر سرودن آشکار است ذکر خداوند سبحان و عزوجل و اکرام حق با تصدیق بسان حمد الهی در مقام تشکرو سپاس زبان انسانی است و عنایت الهی در ارسال رسول حق رحمة للعالمین محمد امین (ص ) واتیان به ذکر دین مبین اسلام بعنوان عطیه الهی و کرامت خداوندی و احسان یزدانی به بندگان زمینی زبان روحانی شاعر است و ذکر اوصیای الهی وائمه اطهار نبوی و خاندان پاک علوی بعنوان شفعای مردمان در درک لطایف معارف و غرایب کواشف واسباب غور شدن در دریای قدس و ذوق اسراربا مباشرت انوار از زیبایی های اولیه قصیده استاد سخن و گفتار مرحوم دکتر انوار رحمة اͿ علیه میباشد."