خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخله اصلاح سوگیریهای شناختی (سوگیری توجه و گرایش به سیگار) بر کاهش وابستگی به سیگار در افراد سیگاری اجرا شد. طرح پژوهش کارآزمایی تصادفی کنترلشده با پیش آزمون، پسآزمون و پیگیریهای یکماهه و دوماهه بود. جامعه پژوهش کلیه مردان سیگاری در تابستان سال 1395 در شهر گرگان بودند. تعداد 60 نفر افراد سیگاری واجد شرایط تعیین و بهگونه تصادفی به گروه آزمایش و گروه کنترل گمارده شدند. پرسشنامه سنجش وابستگی به سیگار (فاگرستروم) و تکالیف سنجش شناختهای ناآشکار (تکلیف گرایش-اجتناب، سنجش سوگیری توجه و تکلیف تداعی ضمنی) بر روی افراد هر دو گروه اجرا شد. سپس به گروه آزمایشی تکالیف مربوط به بازآموزی شناختهای ناآشکار (تکلیف بازآموزی گرایش- اجتناب و اصلاح سوگیری توجه) در طی 10 جلسه آموزش داده شد، درحالیکه گروه کنترل تنها مداخلههایی دارونما دریافت کردند. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تفاوتهای معنیداری بین دو گروه در میانگین نمرههای وابستگی به سیگار (فاگرستروم) و نیز تکالیف گرایش-اجتناب و سوگیری توجه در پسآزمون، پیگیری یکماهه و دوماهه نشان داد، اما در تداعی ناآشکار تفاوتی ایجاد نشد. مداخله درمانی اصلاح سوگیریهای شناختی از طریق تاثیر بر اصلاح شناختهای ناآشکار گرایش- اجتناب و اصلاح سوگیری توجه افراد سیگاری منجر به کاهش وابستگی به سیگار در بزرگسالان سیگاری میگردد و میتوان از این مداخله در برنامههای ترک سیگار به گونه موثر بهره جست.
ملخص الجهاز:
مدل پردازش دوگانه 8 علت عدم موفقيت درمان هاي فعلي رفتارهاي اعتيادي را وجود شناخت هاي ناآشکار٩ ميداند 1- tobacco 2- American Psychiatric Association 3- Ekpu & Brown 4- Hajek, Stead, West, Jarvis, & Lancaster 5- World Health Organization 6- will power 7- Hughes & Naud 8- dual process model 9- implicit (ويرز، بوالما، نيکولائو و گلدوين ١، ٢٠١٥).
1- Wiers, Boelema, Nikolaou, & Gladwin 2- reflective 3- impulsive 4- Strack & Deutsch 5- Lindgren, Neighbors, Gasser, Ramirez, & Cvencek 6- associative 7- cluster 8- Hofmann, Friese, & Wiers 9- automatic attentional bias 10- affective 11- approach 12- approach or avoidance بر اساس شواهد پژوهشي در افراد سيگاري سوگيري توجهي نسبت به محرکهاي مرتبط با سيگار مشاهده شده است (اشير، استريسر، وايله تو، کيوواس و آدريان -مک گوورن ١، ٢٠١٤).
با اين وجود اندازه اثر در اين پژوهش همانند پژوهش هاي اصلاح سوگيري توجه پائين بود و 1- Ashare, Strasser, Wileyto, Cuevas, & Audrain-McGovern 2- Attwood, Williams, Adams, McClernon, & Munafo 3- Field, Duka, Tyler, & Schoenmakers 4- Begh 5- Christiansen 6- Lopes, Pires, & Bizarro 7- Machulska, Zlomuzica, Adolph, Rinck, & Margraf 8- Wittekind, Feist, Schneider, Moritz, & Fritzsche 9- approach-avoidance task طبق پيشنهاد پژوهشگران ميتوان از آن به عنوان مداخله الحاقي در مداخلات ترک سيگار استفاده کرد.
هر چند اين کاهش وابستگي در 1- Assion 2- Robinson, Meier, Zetocha, & McCaul 3- Imphiit Attitude Task 4- Waters 5- Bardin, Perrissol, Py, Launay, & Escoubes 6- Personalized مداخلاتي که زمان کوتاهي دارند، اندک گزارش شده است .