خلاصة:
«جامعه آرمانی» از دیرباز در فرهنگها و ادیان مختلف مورد گفتوگو بوده است. تحقق جامعه آرمانی، نیازمند مقدماتی است که مهمترین آنها، تغییر نگرش افراد جامعه است. براساس فرهنگ قرآنی، نگرش افراد در قالب دو نگرش «تکاثری» و «کوثری» قابل بررسی است. مستکبران و دنیاطلبان، به دنیا نگرش تکاثری دارند و تمام اعتباریات را فقط از آن خود دانسته و برای تحقق کثرتطلبیشان، دائم به دنبال افزایش سلطه بر دیگران هستند. در مقابل آنها، افراد در نگرش کوثری، اصالت را به زندگی اخروی میدهند. این نگرش، سبب میشود افراد علاوه بر اصلاح خود، به دنبال گسترش فرهنگ دینی باشند. در فرهنگ اسلام شیعی این رویکرد «انتظار فرج» نامیده میشود که در زمره افضل اعمال است؛ زیرا این رویکرد دارای این ظرفیت و قابلیت است که با ایجاد فضای نگرش مثبت و آرمانگرا، گرایش افراد و جامعه را به سمت تحقق جامعه مهدوی رهبری کند. این پژوهش که از نوع کتابخانهای است، با دو روش نقلی -وحیان و عقلی-تحلیلی است. در این مجال، به مهمترین محورهای ضروری این تغییر نگرش پرداخته شده است.
ملخص الجهاز:
از نگاه نگارنده، تغییر نگرش انسان از امور دنیایی و تکاثری به امور معنوی و کوثری، ضروریترین و اساسیترین مقدمه برای تحقق این مهم است.
حوادث امروز شمال آفریقا، کشور مصر، کشور تونس، برخی کشورهای دیگر، برای ملت ایران معنای خاصی دارد و این، همان چیزی است که همیشه بهعنوان حدوث بیداری اسلامی، به مناسبت پیروزی انقلاب بزرگ اسلامی ملت ایران گفته میشد (خامنهای، دیدار با مردم قم، 27/7/1389).
این تغییر در انقلاب اسلامی ایران، به عنوان الگویی برای جوامع قابل بررسی است.
امروز مسلمانان نیازمند نگرش کوثری هستند تا در سایه آن، نگرشهای سخیف و جاهلی تفاخر به حسب و نسب را به برادری، برابری و مساوات تبدیل کنند که این مهم به قرآن و سنت مستند است تا در صفوف آحاد جامعه ـ از هر دین ومسلکی که باشند، بهخصوص مسلمانان و نیز بین جوامع مختلف ـ وحدت و انسجام ایجاد گردد.
قرآن در معرفی راه رستگاری میفرماید: (فاتقوا الله ما استطعتم واسمعوا وأطیعوا وأنفقوا خیرا لأنفسکم ومن یوق شح نفسه فأولئک هم المفلحون( پس تا آنجا که میتوانید از خدا بترسید و بشنوید و اطاعت کنید و اگر انفاق کنید برای خودتان بهتر است و کسانی که موفق شده باشند از بخل نفسانی خویشتن را حفظ کنند چنین کسانی رستگارند (تغابن: 16).
این نگرش برای دستیابی به زندگی مطلوب ضروری است.
این نگرش استراتژی، عامل وحدت جهان اسلام و همبستگی ملتهای مسلمان جهان خواهد بود که میتواند برای اندیشه حکومت متحد جهانی که برخاسته از عقیده به ظهور دولت عدل حضرتش( و اصل «انتظار فرج» است، مؤثر باشد.