خلاصة:
استفادۀ بیشازحد برنامهریزان از فضاهای شهری تنها برای تأمین نیازهایی مانند مسکن و نیازهای اولیه، شهرها را به فضایی سرد و بیروح تبدیل کرده است. فضای شهری در این مفهوم سرزندگی لازم را ندارد و ساکنان شهرها را به افرادی افسرده تبدیل کرده است؛ از اینرو برنامهریزان سعی کردهاند سرزندگی را حداقل در بخشهایی از شهر ایجاد کنند. در این مسیر افزون بر جنبة فضایی، به جنبة زمانی ایجاد فضاهای سرزندة شهری نیز نگاهی داشتهاند که از جملة آن تأکید بر ایجاد و توسعة فضاهای سرزندة شبانة شهری است. شکلگیری فضاهایی اینچنین در شهرها، جنبهای فرایندی دارد. بخشهایی از شهرها نیز به دلایل گوناگونی در ساعات مختلف و حتی در شب از تکاپوی ویژهای برخوردارند. شناسایی چنین فضاهایی میتواند در توسعة سرزندگی شبانة شهری اهمیت فراوانی داشته باشد. شهر رشت بهعنوان بزرگترین شهر شمال کشور و شهری شناختهشده در سطح ملی بهمنزلة قطب گردشگری، بههمراه ویژگیهای فرهنگی مردم میتواند جایگاه مناسبی در این مسیر داشته باشد. برایناساس، هدف این پژوهش شناسایی فضاهای سرزندة شبانة شهر رشت و مطالعه ویژگیهای این فضاهاست. در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر سطح تحلیل در مناطق پنجگانه این شهر بررسی شده است. روش جمعآوری اطلاعات اسنادی و میدانی بوده و برای تحلیل پژوهش از روش میانگین، آزمون ANOVA، تحلیل خوشهای فضایی چندفاصلهای و بیضی انحراف معیار استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد شهر رشت از نظر فضاهای سرزندة شبانه وضعیت نسبتاً نامطلوبی دارد. همچنین از نظر شاخصهای سرزندگی شبانة شهری، در بعد اجتماعی و اقتصادی تفاوت معناداری در مناطق پنجگانة این شهر دیده میشود. از سوی دیگر، فضاهای سرزندة شبانه در این شهر به توزیع خوشهای نزدیکتر هستند.
Planners' extravagance in the use of the urban spaces, merely to meet the needs such as housing and the basic needs has sometimes transformed cities into lifeless spaces.The urban space in this sense does not have the necessary vitality and has made the city dwellers depressed, so the planners have tried to create the vitality and happiness at least in some parts of the cities. In addition to the spatial aspect, they have also considered the time aspect of the creation of the lively urban spaces including the emphasis on the creation and development of the urban lively night spaces.The city of Rasht as the largest city in the north of Iran, a nationally known city as a tourism hub, and also due to the cultural characteristics of the people, can have an appropriate position in this direction.Accordingly the purpose of this study was to identify the urban night lively spaces of Rasht and then studying their characteristics. It was a descriptive-analytical research and the level of analysis was the five districts of the city of Rasht. Documentation and field data collection method were used. To analyze the data, the mean ANOVA test, the multi-distance spatial cluster analysis and the standard deviational ellipse were used. The results show that the Rasht city has a relatively unfavorable condition in terms of lively nightlife, Also there is a significant difference in socio-economic dimension in 5 regions of Rasht. In addition, the lively nightlife in this city is closer to the cluster distribution.
ملخص الجهاز:
به نظر مي رسد فضاهاي عمومي شهر رشت به عنوان يکي از کلان شهرهاي کشور و مرکز استان گيلان ، با تراکم جمعيتي بالا و برخورداري از توان گردشگري و دلايل ديگري مانند ويژگي هاي اجتماعي و فرهنگي شهروندان و فعاليت هاي اخير در اين شهر مانند طراحي و اجراي پياده راه فرهنگي و طرح بازآفريني شهري و غيره از سرزندگي بيشتري برخوردار باشد، اما تمرکز اين اقدامات اغلب ناقص يا محدود به سرزندگي و پويايي در طي روز و ساعات اوليۀ غروب است و در طول شب فضايي مرده بر بسياري از فضاهاي داراي پتانسيل شهر حکم فرماست .
براين اساس سؤالات زير در اين پژوهش بيان شده است : - وضعيت مناطق شهر رشت از نظر ابعاد مختلف سرزندگي شبانه چگونه است ؟ - آيا تفاوت معناداري ميان فضاهاي سرزندة شبانۀ شهر رشت در ابعاد مختلف اجتماعي، اقتصادي و کالبدي وجود دارد؟ مبانينظري فضا با کارکردهاي چهارگانۀ توليدي، فضايي، عاطفي و قدسي (کلانتري، ياري قلي و رحمتي، ١٣٩١: ٧٤)، محل منازعه و کشمکش ديدگاه هاي مختلف در طول تاريخ بوده است (مدنيپور، ١٣٨٧: ٢٣).
فرض يک اين آزمون با توجه به بررسي هاي انجام شده ، بر وجود اختلاف معنادار مناطق پنج گانۀ شهر رشت از نظر ابعاد مختلف سرزندگي شبانه قرار دارد.
Night Economy and Vitality of Urban Environment with a Cultural Approach - Case Study: Shahrdari Square of Rasht Paper presented at the 2nd International Conference on Architecture, Civil Engineering and Urban Planning at the Beginning of the 3rd Millennium, Tehran .
Investigation and Analysis of Elements Affecting Vitality in Perspective of Social Interactions for Performance Appraisal of Urban Public Spaces (A Case Study of Kermanshah Municipality Parking Area).