خلاصة:
هدف غایی یک شهر ایجاد محیطی دلنشین و راحت و پرورنده بهعنوان یک بستر زندگی عمومی است. فضای یک شهر حداکثر ارتباط را با مردم و زیستگاه پیرامونشان برقرارمی سازد و خود نیز بهصورت یک فضای رابط در تعاملات اجتماعی میان شهروندان عمل میکند. تنها راه برقراری ارتباط درست میان شهر و شهروندان و میان شهروندان با یکدیگر بهواسطه محیط شهری و ارائه امکانات مناسب شهری است. در فضای میان ساختمانها و بناها نیاز به عناصر مکملی در جهت سامان بخشیدن به زندگی شهری به چشم میخورد تا جریان حرکت، سکون، تفریح و اضطراب تنظیم و روح مکانی به شهر بازگردانده شود. در شرایط رشد و توسعه پرشتاب جامعه، فضای شهرها دچار تحولاتی میشود که گهگاه این تغییرات باعث کمرنگ شدن و از بین رفتن حضور نمادها و درنتیجه تعلق بین انسانها و فضای کالبدیشان میشود. خانهها و مجموعههای زیستی، بیان مادی شیوه زندگی میباشد؛ بدین معنی که شیوه یا نوع زندگی، جوهرهی سمبولیک آنها را میسازد. علاوه بر آن، عوامل سازنده اجتماعی-فرهنگی «شیوه زندگی» شامل مفاهیم فرهنگ، اخلاق، جهانبینی یا مفهوم هستی و خصوصیت و شخصیت ملی است. در این پژوهش سعی بر آن شده که با بهرهگیری از تجربیات گذشته و همچنین انس با موقعیت جغرافیایی محلهی پا قلعه اصفهان و آزمونهای طراحی در میان مکانهایی چون چشمه باقر خان خوراسگانی، انگور ستان ملک و مسجد ملک، ملاحظات و راهکارهایی به تفکیک فرم و عملکرد ارائه شود که در همنشینی مناسب با بناهای معاصر و گذشته و بهتبع آن آشتی انسان با تجربیات مفید گذشته را باعث شود. شیوهای که علیرغم بهرهگیری از تکنولوژی جدید، خود را در برابر تجربیات گذشته که خود متولد آن است قرار ندهد: نتیجتا با بهرهگیری از تجربیات گذشته، انسان را کمتر مورد آزمایش مجدد قرار دهد. با در نظر گرفتن عوامل محیطی، راهکارهای موردنیاز طراحی در پاسخ به ملاحظات موردنیاز طراح در رابطه با طراحی مسکن در همنشینی با عناصر تاریخی، به تفکیک فرم، عملکرد و آمیزش فرم و عملکرد ارائه شد.
ملخص الجهاز:
جدول )٣(: جمعيت شهرستان اصفهان طي سالهاي ٣٥-٤٥ (به تصویر صفحه رجوع شود) مآخذ: سرشماري عمومي نفوس و مسکن، ١۷۳۱ ۱1 بررسي وضعيت اقليمي عناصري چون ميزان بارندگي، درجه حرارت، باد و رطوبت هرگونه عملکردي را چه مصنوعي و چه طبيعي تحت تأثير قرار ميدهند بنابراين مطالعات جغرافيايي يک مکان در طرحهاي معماري و شهرسازي، از ارکان اصلي به شمار ميآيد.
(به تصویر صفحه رجوع شود) نمودار )٢(: جهت و سرعت باد اصفهان مأخذ: کسمايي، ١۷۳٢ سرعت متوسط سالنه بادهاي جنوب غربي در اين شهر ۷/۳١ متر بر ثانيه هست و کمترين سرعت متوسط سالنه باد مربوط به بادهاي شمالي با ٢/١١ متر بر ثانيه ميباشد.
)سازمان هواشناسي استان اصفهان، ١۷٧۷( (به تصویر صفحه رجوع شود) نمودار )١(: ميزان تابش خورشيد در اول تيرماه مأخذ: کسمايي، ١۷۳٢ (به تصویر صفحه رجوع شود) تصوير )٢(: زاويه تابش خورشيد در اصفهان مأخذ: نگارنده، ١۷۳۳ ۱4 تابش خورشيد ازآنجاييکه کشور ايران و بخصوص شهر اصفهان به لحاظ موقعيت جغرافيايي در وضعيتي قرارگرفته که از نور خورشيد بهره فراوان ميبرد، ميتوان با توجه به زاويه تابش نور خورشيد و آبوهواي اصفهان که بخصوص در مناطق حاشيه رودخانه زايندهرود به دليل رودخانه و درختان از آبوهواي بهتري برخوردار است از امکانات طبيعي اين منطقه استفاده نمود.
)شفقي، ١۷۳١( ۱۱ (به تصویر صفحه رجوع شود) تصوير )١(: جهت قرارگيري ساختمان در اصفهان مأخذ: کسمايي، ١۷۳٢ شکل ساختمان با توجه به اينکه اصفهان در اقليم گرم و خشک قرار دارد و فرم آن در شرايط زمستاني بايد کشيده در طول محور شرقي- غربي و در شرايط تابستان فشرده گردد.
)کسمايي، ١۷۳٢( (به تصویر صفحه رجوع شود) تصوير )٤(: فرم مناسب ساختمان در اصفهان مأخذ: کسمايي، ١۷۳٢ بررسي وضعيت فرهنگي – اجتماعي شهر صرفا بهعنوان معماري مطرح نيست بلکه باکساني که در آن زندگي ميکنند، مطرح ميشود.