خلاصة:
سابقه و هدف: شپش سر یک بیماری انگلی است که سالیانه کودکان زیادی را در جهان درگیر میکند. در منابع طب سنتی ایران از گیاه اسپند (. Peganum harmala L) بهعنوان درمان این بیماری و ازبینبرندۀ تخمهای شپش یاد شده است. در این مطالعه اثربخشی اسپری آبی جوشاندۀ دانههای گیاه اسپند در درمان بیماری شپش سر بررسی شد. مواد و روشها: بیمارانی که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، وارد مطالعه شدند و بهصورت تصادفی در گروه کنترل یا مداخله قرار گرفتند. بیماران گروه کنترل از شامپوی پرمترین و بیماران گروه مداخله از اسپری آبی جوشاندۀ اسپند استفاده کردند. بهمنظور ارزیابی و مقایسۀ کارایی درمان، معاینۀ بیماران قبل از شروع درمان و در روزهای دوم، هشتم و پانزدهم بعد از شروع درمان انجام گرفت. اثربخشی درمان براساس وجود یا نبود شپش بالغ و تخمهای شپش و همچنین تعداد شپش بالغ (در صورت مشاهده) ارزیابی و ثبت شد. در پایان مطالعه میزان پاسخدهی بیماران در دو گروه مداخله و کنترل با یکدیگر بهصورت آماری مقایسه شد. یافتهها: براساس نتایج حاصل از این مطالعه، در روز دوم و پانزدهم مطالعه، پاسخ به درمان براساس تعداد شپش زنده و تخم شپش در دو گروه پرمترین و عصارۀ آبی اسپند با یکدیگر تفاوت آماری معناداری نداشت (بهترتیب ۰/۷۷=p و ۰/۲۸۲=p). فقط در روز هشتم مطالعه، میانگین تعداد شپشهای زنده در گروه پرمترین، بهصورت معناداری کمتر از گروه مداخله گزارش شد (۰/۰۴=p). اگرچه بررسی پاسخ به درمان در پایان مطالعه (بهصورت ریشهکنشدن شپش سر) نشان داد که از این نظر بین دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد (۰/۰۷۷=p). نتیجهگیری: براساس یافتههای این مطالعه، اثربخشی عصارۀ آبی اسپند در درمان شپش سر کودکان، در مقایسه با پرمترین تفاوت آماری معناداری نداشت. هرچند انجام مطالعات بالینی بیشتری در این زمینه موردنیاز است.
Background and Purpose: Head lice is a parasitic disease that infects many children in the world every year. In Iranian traditional medicine references, Peganum harmala has been introduced as an anti-lice treatment, also effective on nits. This study investigated the effectiveness of the decoction of Peganum harmala seeds in the treatment of head louse.
Materials and Methods: Sixty eligible patients with head lice infestation were randomly assigned to receive either the 1% permethrin shampoo (an initial application followed by a second application seven days later) or a decoction of Peganum harmala seeds (instructed to apply to dry hair, leave on for 40 minutes then rinse; repeat in seven days). Assessments were made by dry detection combing on days 2, 8, and 15 after the first treatment. The number of adult lice and eggs were recorded and used to determine the effectiveness of the treatments via statistical analysis.
Results: The effectiveness of permethrin and Peganum harmala was not significantly different among groups on days 2 and 15 of treatment (p=0.282 and p=0.077, respectively). However, permethrin shampoo was significantly more effective than Peganum harmala decoction on day 8 of treatment (p= 0.04). No significant difference in eradication rate of head lice was observed between the two groups at the end of study (p= 0.077).
Conclusion: Based on our findings, the effectiveness of permethrin and Peganum harmala was not significantly different in treatment of head lice in children. However, further clinical studies are needed to clarify the effecgtiveness of Peganum harmala in the treatment of head lice.