Abstract:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل محیطی - کالبدی تسهیل کننده ارتکاب بزهکاری در مناطق شهری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیای (GIS) انجام شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، تحلیلی و توصیفی است و داده ها و اطلاعات موردنیاز پژوهش به روش میدانی تهیه شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، جرائم ارتکابی مرتبط با موادمخدر از فروردین 1387 تا اسفند 1387 در محدوده منطقه 16 شهر تهران است. تحلیل زمانی ارتکاب بزهکاری در محدوده مورد مطالعه نشان می دهد بیشتر جرائم مورد بررسی در روزهای تعطیل آخر هفته و یا در ساعات کار و فعالیت رخ داده است. مهم ترین کانون های جرم خیز منطقه 16 شهر تهران در بخش 1603 و 1604 این منطقه واقع شده است. از ویژگی-های محیطی و کالبدی این محله ها نبود یا کمبود کنترل های رسمی و غیررسمی در مکان های پرازدحام و عدم تعادل در توزیع کاربری ساختمان است که بیانگر وجود عدم تناسب بین نیازهای جمعیتی این محدوده ها و ساخت وسازها است. بررسی نوع و میزان کاربری اراضی بخش مرکزی و فراوانی وقوع جرم نشان می دهد بیشتر جرائم در مجاورت فضای سبز و حمل و نقل و انبار رخ داده است. در این مقاله پس از بررسی موضوع، در نهایت با توجه به نتایج تحقیق و به منظور کنترل و پیشگیری از ناهنجاری های اجتماعی در منطقه 16 پیشنهادهای مطرح شده است.
Machine summary:
بررسي عوامل محيطي - کالبدي تسهيل کننده بزهکاري در مناطق شهري (مطالعه موردي بزه عرضه و خريد و فروش موادمخدر در منطقه ١٦ شهر تهران ) 1 جهان آقا غنيزاده کارشناس ارشد جغرافيا و برنامه ريزي شهري دانشگاه زنجان 2 محسن کلانتري عضو هيئت علمي دانشگاه زنجان چکيده پژوهش حاضر با هدف شناسـايي عوامـل محيطـي - کالبـدي تسـهيل کننـده ارتکاب بزهکاري در مناطق شهري با استفاده از سـامانه اطلاعـات جغرافيـاي (GIS) انجام شده است .
نحـوه پراکنـدگي محـل ارتکاب جرائم در منطقه ١٦ شهر تهران نشان دهنده اين نکته مهم و اساسي است کـه از بين ١١٦ فقره بزه مربوط به موادمخدر ٨١ فقره در قسمت شمال و به ويژه شمال شـرقي منطقه و دقيقاً در مکان هايي که بيشترين کاربري خدمات شهري از جمله حمل و نقل و انبار، تأسيسات و تجهيزات ، کاربري تجاري و کاربري فضاي سـبز وجـود دارد، بـه وقـوع پيوسته است .
براي آزمون اين فرضيه در منطقه ١٦ شهر تهـران ابتـدا ويژگـيهـاي دو کـانون اصلي جرم در محدوده منطقه ١٦، يعني محلات ١٦٠٣ و ١٦٠٤، از نظر تـراکم ناخـالص جمعيت - يعني نسبت جمعيت اين محدوده به کل سطوحي کـه بـراي جمعيـت تحـت کاربري واقع شده است - مورد بررسي قرار گرفته اسـت و ايـن ميـزان جـرائم بـا تـراکم ناخالص جمعيت منطقه ١٦ شهر تهران مقايسه شد.