Abstract:
امروزه کاهش نابرابری در استفاده از منابع، امکانات و تسهیلات، یکی از مهم ترین معیارهای اساسی توسعه پایدار در سطح مناطق کشور به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف شناخت میزان نابرابری فضایی توسعه به بررسی سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان خوزستان پرداخته است. روش پژوهش، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی– تحلیلی است. در این پژوهش 35 متغیر نرم سازی شده از حوزه های مختلف فرهنگی، اقتصادی، زیربنایی و ... شناسایی و داده های متناظر با آن ها برای 24 شهرستان استان گردآوری شد و با بهره گیری از سه روش تصمیم گیری چند شاخصه؛ یعنی ویکور، تاپسیس و الکترا به ارزیابی و رتبه بندی شهرستان های استان خوزستان بر اساس میزان توسعه یافتگی گردید و به علت عدم هم خوانی نتایج به دست آمده از این سه مدل، برای رسیدن به نتیجه دقیق از تکنیک ادغامی کپلند استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های به عمل آمده نشان می دهد که میزان توسعه در شهرستان های استان متعادل نیست و اختلاف قابل ملاحظه ای میان سطوح توسعه یافتگی شهرستان های استان وجود دارد؛ به طوری که از مجموع 24 شهرستان این استان، 6 شهرستان برخوردار، 11 شهرستان نیمه برخوردار و در نهایت 6 شهرستان در رده شهرستان های محروم قرارگرفته اند. این نابرابری فضایی توسعه در شهرستان های استان به خاطر توزیع ناعادلانه شاخص های مختلف فرهنگی، زیربنایی، اقتصادی و ... بوده که بهبود آن در شهرستان های دارای کمبود و محروم ضروری می باشد.
Machine summary:
سنجش نابرابری فضایی توسعهیافتگی ناحیهای (مطالعه موردی:استان خوزستان) حسین نظم فر،1* آمنه علی بخشی2 1- استادیار دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده علوم انسانی، گروه جغرافیا 2- دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی چکیده امروزه کاهش نابرابری در استفاده از منابع، امکانات و تسهیلات، یکی از مهمترین معیارهای اساسی توسعه پایدار در سطح مناطق کشور به شمار میرود.
شناسایی و دادههای متناظر با آنها برای 24 شهرستان استان گردآوری شد و با بهرهگیری از سه روش تصمیمگیری چند شاخصه؛ یعنی ویکور، تاپسیس و الکترا به ارزیابی و رتبهبندی شهرستانهای استان خوزستان بر اساس میزان توسعهیافتگی گردید و به علت عدم هم خوانی نتایج به دست آمده از این سه مدل، برای رسیدن به نتیجه دقیق از تکنیک ادغامی کپلند استفاده شد.
در این راستا هدف این پژوهش بررسی میزان نابرابری فضایی توسعهیافتگی شهرستانهای استان خوزستان و مشخص کردن مناطق توسعهیافته و محروم آن با استفاده از روشهای تصمیمگیری چند معیاره میباشد.
روش تحقیق روش این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی– تحلیلی است و درصدد است تا میزان توسعهیافتگی 24 شهرستانهای استان خوزستان را در سال 1390 با استفاده از مدلهای تصمیمگیری چند معیاره تعیین نماید.
یافتههای پژوهش در این پژوهش برای رتبهبندی شهرستانهای استان خوزستان و مشخص کردن میزان نابرابری بین آنها از 35 متغیر در 6 بخش مختلف اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی- درمانی و...
در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت شهرستانهای استان خوزستان از لحاظ میزان توسعه، از 35 متغیر در 6 شاخص (آموزشی، بهداشتی درمانی، فرهنگی، خدمات بهزیستی و اجتماعی، توسعه اقتصادی و زیربنایی- زیرساختی) استفاده شده است.