Abstract:
سیاست های یک جانبه رشد و توسعه در اکثر کشورهای تازه استقلال یافته بعد از جنگ جهانی دوم موجب خسارات زیادی به منابع طبیعی گردید. در نتیجه، جامعه جهانی در سیاست های خود بازنگری کرده و توسعه پایدار با شعار حفظ منابع طبیعی برای آیندگان، وارد ادبیات علمی جهان شد. این موضوع با سرعت تمام در اکثر رشته ها از جمله گردشگری وارد شد. گردشگری پایدار تبدیل به حوزه ای شد که اکثر کشورها برای رسیدن به آن، برنامه ریزی های فراوانی انجام می-دهند. کشور ایران نیز بدین منظور برنامه هایی طرح ریزی کرده است، اما، آنچنان که آمار نشان می دهد، به این مقصود دست نیافته است. تحقیق حاضر ابتدا موانع رسیدن به این هدف را شرح داده، سپس ادبیات مربوط به توسعه پایدار و توسعه پایدار گردشگری را مورد واکاوی قرار داده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که، کشور ایران فاصله زیادی تا دستیابی به گردشگری پایدار دارد و با توجه به مطالعات انجام شده، سعی شده است الگوی جذب گردشگر و ایجاد توسعه پایدار گردشگری در ایران ارایه شود.
Machine summary:
وضعيت گردشگري در ايران با نيم نگاهي به روند گردشگري پايدار و آمار مربوط به آن در ايـران ، بـه ايـن واقعيـت پـي مي بريم که ، هر چند کشور ايران از لحاظ ابنيه و آثار تاريخي در ميان ٩ کشـور برتـر دنيـا قـرار مي گيرد (با ١٢ هزار ابنيه تاريخي ثبت شده و يک ميليون ٢٠٠ هزار ابنيه که قابليت ثبـت شـدن را دارند اما هنوز آنها به ثبت نرسيده اند)، و حتي از نظر جاذبه هـاي اکوتوريسـتي ٢ نيـز جـزو ١٠ کشور برتر دنيا مي باشد اما از نظر درآمد کسب شده در اين زمينه بسيار کمتر از سـاير کشـورها است ، تا جايي که ، ايران جايگاهي بهتر از رتبـه ٩٢ را بـه خـود اختصـاص نـداده اسـت (خانيـا، ١٣٨٥: ١٥٦؛ طيبي و همکاران ، ١٣٨٧: ٦٧).
حتي پيش بيني سازمان جهاني گردشگري براي سال ٢٠١٩ درباره وضعيت صنعت گردشـگري در بـين ١٨١ کشـور بررسـي شـده ، حکايـت از ايـن واقعيت دارد که ، ايران از نظر انـدازه ، در رتبـه ٢٨، نسـبت بـه اقتصـاد جهـاني ، در رتبـه ٩٩ و از لحاظ رشد، در رتبه ١٠٠ قرار خواهد گرفت ، که نشانگر رشد منفـي اسـت (نورآقـايي ، ١٣٨٨: 1 - Social Distance 2 - Eco-Tourism ٢).