Abstract:
هدف: در پژوهش حاضر، هدف، مشخص کردن وضعیت کدگذاری اسناد موجود در آرشیو ملی ایران و پیشنهاد روش مناسب برای کدگذاری اسناد موجود در آرشیو ملی ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع روششناسی ترکیبی است که در آن، از هر دو روش کمی و کیفی بهطور همزمان بهره گرفته شدهاست. در بخش کمی، برای گردآوری دادهها از پرسشنامة محققساخته و در بخش کیفی از فن مصاحبة ساختاریافته استفاده شدهاست. تعداد 17نفر از متخصصان آرشیو در آرشیو ملی ایران با توجه به میزان تجربه، سوابق کاری، و میزان آشنایی ایشان با حوزة تنظیم و توصیف و کدگذاری اسناد آرشیو بهعنوان جامعة پژوهش انتخاب شدند. از این میان، تعداد 15 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند و همزمان با آن، پرسشهای مصاحبه بهصورت ساختاریافته در اختیار افراد جامعه قرار گرفت که از بین ایشان 8 نفر به پرسشهای مصاحبه پاسخ دادند. یافتههای پژوهش: یافتههای بخش کمی پژوهش نشان داد که کمتر از نیمی از کارشناسان، بهمیزان خیلیزیاد معتقدند که باید نظام کدگذاری کارآمدتری جایگزین نظام کدگذاری فعلی در آرشیو ملی ایران شود و بیشتر از نیمی از پاسخدهندگان، بهمیزان زیادی معتقدند که نظام کدگذاری فعلی اسناد آرشیو ملی ایران، شیوه و الگوی مناسبی برای کدگذاری اسناد آرشیو ملی ایران است. یافتههای بخش کیفی پژوهش نشان داد شمارههای متنوعی برای بازیابی اسناد مورد استفاده قرار میگیرند و نظام کدگذاری کنونی دارای مشکلات زیادی است. بیشتر مصاحبهشوندگان معتقدند که بین عناصر شمارة بازیابی، هماهنگی لازم وجود دارد و بهتر است که کدگذاری در سطح تکتک اقلام صورت گیرد. نتیجهگیری: با توجه به تنوع یافتههای پژوهش، در پایان پیشنهاد شد که کدگذاری اسناد نوشتاری(متنی-کاغذی) موجود در آرشیو ملی ایران بهترتیب شامل عناصر رمزکشور، شمارة انتقال، شمارة منشأ، شمارة مخزن، شمارة ردیف، و شمارة فقره باشد.هدف : مشخص کردن وضعیت کدگذاری اسناد موجود در آرشیو ملی ایران و پیشنهاد روش بهینه برای کدگذاری اسناد موجود در آرشیو ملی ایران است . روش . رویکرد پژوهش : پژوهش حاض از نوع روش ترکیبی است . در بخش کمی ، برای گردآوری داده ها از پرسشنامۀ محقق ساخته و در بخش کیفی از مصاحبۀ ساختاریافته استفاده شده است . جامعۀ پژوهش متشکل از ۱۷ نفر متخصصان آرشیو ملی ایران است که بر اساس میزان آشنایی ایشان با تنظیم و توصیف و کدگذاری اسناد آرشیوی انتخاب شدند. یافته های پژوهش : یافته های بخش کمی پژوهش نشان داد که اکتر پاسخ دهندگان معتقدند کدگذاری نگهداری، سازماندهی، بازیابی و اطلاع رسانی اسناد آرشیوی امری ضوری است . اما کمتر از نیمی از پاسخ دهندگان ، نظام فعلی کدگذاری اسناد آرشیو ملی ایران را کارآمد و مطلوب می دانند. به نظر پاسخگویان ، درنظام فعلی از کدهای زیاد و متفاوتی برای بازیابی اسناد استفاده میشود و به همین دلیل نظام کدگذاری کنونی پیچیده و دارای مشکلات زیادی است . به اعتقاد بیشتر مصاحبه شوندگان بهتر است کدگذاری در سطح تک سند صورت گیرد. نتیجه گیری:پیشنهادمیشودکدگذاریاسنادنوشتاری(متنی-کاغذی) موجود در آرشیو ملی ایران بهترتیب شامل عناص رمزکشور، شمرٔە انتقال ، شمرٔە منشأ، شمرٔە مخزن ، شمرٔە ردیف ، و شمرٔە فقره باشد.
Machine summary:
"٧٥ درصد(٦ نفر) از مصاحبه شوندگان به پرسش مبنی بر اینکه تاکنون چه شیوه هایی برای کدگذاری اسناد نوشتاری (متنی -کاغذی ) آرشیو ملی ایران به کار گرفته شده است ، پاسخ دادند و بیشتر پاسخ های کلی شامل ذکر شیوة عددی و حرفی عددی ، شمارة منشأ، و ردیف اسناد ارائه کردند.
همچنین ، بر اساس یافته های پژوهش ، پیشنهادهای مصاحبه شوندگان و تحلیل آنها، پیشنهادهای زیر نیز برای بهبود وضعیت کدگذاری در آرشیو ملی ایران ارائه می شود: • هماهنگ کردن کدهای بازیابی (شناسۀ بازیابی ) با آرایش فیزیکی مخازن ، • ایجاد تمهیداتی برای استقلال شناسه های اسناد از همدیگر و اختصاص یک شماره برای بازیابی اسناد، • به روز کردن به موقع سیستم بازیابی رایانه ای با قرار دادن شماره های جدید به جای شماره های قبلی به منظور استخراج صحیح اسناد، • اختصاص تنها یک عنوان به شمارة بازیابی در کاربرگه و نرم افزار رسا، • توجه بیشتر به نیازهای کاربران اسناد آرشیوی در برنامه ریزی ها و تصمیمات در حوزة کدگذاری ، • توجه بیشتر به قوانین و استانداردهای بین المللی آرشیوی در برنامه ریزی ها و تصمیمات در حوزة کدگذاری ، و • برگزاری جلسات و کارگاه های آموزشی منسجم در زمینۀ مفاهیم و مبانی کدگذاری و روش شمارهگذاری آرشیو ملی ایران برای ایجاد تفکر و برداشت یکسان از آن در میان کارشناسان تنظیم و توصیف ."