Abstract:
وقوع بارشهای سنگین با الگوهای همدید سطوح فوقانی جو در ارتباط است. این مطالعه ارتباط بین بارشهای سنگین در استان چهارمحال و بختیاری و آرایش الگوهای فوقانی جو را بررسی میکند. برای شناسایی الگوهای ریزش بارشهای سنگین ده مورد از بارشهای شدید (بیشتر از 50 میلیمتر) و فراگیر اتفاقافتاده در طول دورة آماری انتخاب و بررسی شده است. برای این منظور، از آمار بارش ایستگاههای تحت مطالعه و همچنین نقشههای سطح زمین، سطح 500 هکتوپاسکال، نقشههای وزش رطوبتی، امگا و تاوایی استفاده شده است. برای تعیین ناپایداریها، شاخصهای ناپایداری شولتر و ki در ایستگاههای اصفهان و اهواز مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد الگوی غالب ریزش بارشهای سنگین در استان توقف چندروزة سیستمهای بارانزاست. دلیل این توقف نیز تشکیل سیستم مانع در تراز 500 هکتوپاسکال بر روی اروپاست که سبب میشود در شرق این سیستم مانع سردچال عمیقی تشکیل شود و با ریزش هوای سرد از عرضهای بالاتر موجب فرارفت هوای گرم و مرطوب عرضهای پایین میشود. ترکیب کمفشار سودانی با کمفشار مدیترانهای باعث تقویت کمفشار سودانی میشود و با دریافت رطوبت از دریای سرخ، دریای عرب و خلیج فارس، بارشهای سنگین در منطقه رخ میدهد. در ایستگاههای واقع در دامنههای زردکوه، حرکت تودههای هوا بر روی ارتفاعات باعث افزایش ناپایداری و شدت بارش در این مناطق میشود؛ بهطوریکه ایستگاه کوهرنگ در دورة بارشی مارس 1988 به میزان 5/535 میلیمتر بارش داشته است.
Machine summary:
"8 ٤- نتایج و بحث ٤-١- بررسی و تحلیل همدید بارش های استثنایی ٢٨ نوامبر تا ٢ دسامبر ١٩٨٦ نقشۀ تراز ٥٠٠ هکتوپاسکال (شکل ٢ و ٣) در این دوره نشان میدهد تشکیل یک سامانۀ مانع بر روی اروپا سبب شده است تا در شرق آن جریان ها نصف النهاری شوند و بـا تشـکیل یـ سردچال بر روی جنوب دریای مدیترانه و حرکت آن به سمت شرق با ریـزش هـوای سـرد از عرض های بالاتر و فرارفت هوای گرم و مرطوب عرض های پایین سـبب ایجـاد ناپاـداری و ریزش بارش های سنگین طی دورة بارشی شود.
3 35 / شکل ٢٣ نقشۀ سطح ٥٠٠ روز ٢ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٢٤ نقشۀ سطح ٥٠٠ روز ٣ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٢٥ نقشۀ سطح ٥٠٠ روز ٨ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٢٦ نقشۀ سطح ٥٠٠ روز ٩ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٢٧ نقشۀ سطح زمین روز ٢ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٢٨ نقشۀ سطح زمین روز ٣ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٢٩ نقشۀ سطح زمین روز ٨ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٣٠ نقشۀ سطح زمین روز ٩ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٣١ نقشۀ وزش رطوبتی سطح ٨٥٠ روز ٩ فوریه ٢٠٠٦ ایستگاه اهواز / شکل ٣٢ نمودار ترمودینامیکی ساعت صفر روز ٩ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٣٣ نقشۀ امگا سطح زمین در روز ٩ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٣٤ نقشۀ چرخندگی سطح ٨٥٠ در روز ٩ فوریه ٢٠٠٦ / شکل ٣٥ نقشۀ رودباد سطح ٣٠٠ در روز ٩ فوریه ٢٠٠٦ مطالعات انجام شده دربارة بارش های سنگین جنوب غرب ایران به تأثیر کم فشـار سـودانی و ادغام آن با کم فشار مدیترانه اشاره دارنـد: لشـکری (١٣٧٥) مـیگویـد بـارش هـای سـنگین و سیل آسا در جنوب غرب ایران نتیجۀ تقویت و تشدید فعالیت مرکز کم فشار مونسونی سودان و منطقۀ همگرایی دریای سرخ و تبدیل آن ها به سامانۀ دینامیکی و ترمودینامیکی اسـت ."