Abstract:
نشانه های جغرافیایی یکی از زیرشاخه های حقوق مالکیت تجاری و صنعتی است که نشانگر خصوصیات و ویژگی های مربوط به کالا یا فرآورده نسبت به منطقة جغرافیایی خویش است . در حقیقت نشانة جغرافیایی به حمایت از تولیدکنندگان و سازندگان محصولات در مقابل سوءاستفادههای مختلف و رقابت های نامشروع می پردازد. از آنجایی که نشانه های جغرافیایی خود به نحوی از انحا در رشد و توسعة تجارت و صنعت ملی و بین المللی نقش بسزایی دارد، در این مقاله تلاش شده تا راهکارها و تضمین های مناسبی جهت حمایت از حقوق پدیدآورندگان و تولیدکنندگان ارائه گردد. همچنین با توجه به اینکه حمایت از نشانه های جغرافیای نیز به نوبة خود مورد پذیرش قانونگذار ایران قرار گرفته و قوانینی نیز تصویب گردیده اما به نظر می رسد این قوانین جامع نبوده و آنطور که باید و شاید نمی تواند حمایت کافی را از تولیدکنندگان در مقابل سوءاستفاده از نشانه های جغرافیایی و استفاده از نشانه های غیرواقعی و گمراهکننده و رقابت نامشروع به عمل بیاورد. بنابراین در این نوشتار تلاش شده است برای حمایت از تولیدکنندگان چه از لحاظ کیفری در صورت نقض قوانین و چه از لحاظ حقوقی در صورت ایجاد خسارت و جبران آن راهکارهایی پیشنهاد شود.
Machine summary:
"اما در سال ١٣٨٣با تصویب قانون حمایت از نشانه های جغرافیایی و آیین نامة اجرائی آن ، زمینة این حمایت در داخل کشور از محصولات سنتی که عموما دارای مبدأ جغرافیایی هستند فراهم آمده است و لیکن علی رغم تصویب مواد قانونی در شرایط کنونی بستر مناسبی جهت حمایت قوی و مؤثر از این نشانه ها و پدیدآورندگان آن به وجود نیامده است بنابراین با توجه به اینکه حقوق مالکیت فکری شامل پدیده های ذهنی است که می تواند تا فرامرزها پیش برود و سبب جلب سرمایه گذاری و ایجاد انگیزه و تشویق نوآوران و مبتکرین گردد بهتر است حمایتی جامع تر و کارآمدتر از این افراد به عمل بیاید.
اما نشانه منبع برای جلوگیری از نصب نشانه های منبع غیرواقعی یا گمراه کننده بر روی کالا می باشد تا بر اساس آن کلیة کالاهایی که حاوی نشانه های غیرواقعی یا گمراه کننده هستند و وارد یکی از کشورهایی شده اند که عضو این موافقت نامه می باشند توقیف گردد، چرا که نشانة منبع نشانگر نشئت گرفتن کالا یا محصول ١- شمس ، عبدالحمید، حقوق مالکیت بر علائم تجاری و صنعتی ، انتشارات سمت ، چاپ اول ، پاییز ١٣٨٢، ص ٢٦.
به موجب قانون حمایت از نشانه های جغرافیایی مصوب ١٣٨٣ و آیین نامة اجرایی آن هر شخص یا هر گروه ذی نفع می تواند در خصوص نشانه های جغرافیایی به منظور جلوگیری از اعمالی از قبیل معرفی و انتساب غیرواقعی و گمراه کنندة مبدأ کالا و یا هرگونه سوءاستفاده از نشانه های جغرافیایی که مصداق رقابت نامشروع باشد و یا مطالبة ضرر و زیان ناشی از آن در دادگاه اقامة دعوا نماید چنانچه در مادة ٢ قانون فوق الذکر به این امر تصریح شده است ."