Abstract:
کتاب تاریخ سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران، در ابتدا به صورت مجموعه مقالاتی در
طی سالهای 1328 تا 1331 شمسی منتشر شد. نویسنده در این کتاب، تاریخ ایران را
از آغاز مهاجرت اقوام آریایی و سکونت آ نها در ایران و برپایی حکومتهای ماد و پارس
تا پایان عهد صفوی روایت می کند و تلاش می کند هم تاریخ سیاسی شاهان و تغییر
حکومتها را بنویسد و هم به اموری چون علوم، هنرها، ادبیات، صنایع و معماری در
هر دوره حکومتی بپردازد و خطوط برجسته تاریخ چندهزارساله ایران را در اثر خویش
طرح کند. نویسنده در مقدمه کتاب داعیه عبور از تاریخ نگاری رسمی دارد و میخواهد
به جای تاریخ سلاطین، تاریخ احوال مردم و دستاوردهای تمدنی آنها را بنویسد.
Machine summary:
"بایــد دیــد تاریــخ مردمــی کــه ذبیــح الله صفــا آن را در بیــن ســال های ١٣٢٨ تــا ١٣٣١ منتشــر ساخته اســت ، در عمــل تــا چــه حــد مســتقل از تاریخ نــگاری رســمی یــا حکومتــی اســت ؛ زیــرا مــا اکنــون در تاریخ نــگاری خــود بــا گونه هایــی از فریـب روبـه رو هسـتیم کـه بـه اسـم «تاریـخ مـردم » یـا «تاریـخ از پاییـن » یـا «تاریـخ فرودسـتان »، کاری جـز تحریـف تاریـخ مـردم و تقلیـل کنـش سـازندة تاریخـی مـردم نمی کننــد؛ ایــن تاریخ نــگاران گفتمانــی را حــول دال «مــردم » می ســازند و در جامعــه انتشــار می دهنــد کــه مــردم در آن خــود را به صــورت ســوژه های ضعیــف ، مطیــع و منقــاد و نیازمنــد قــدرت حکومتــی ، بازشناســی کننــد، و البتــه ســلطۀ ایــن گفتمــان ایدئولوژیــک و تحمیــل آن بــر مــردم ، به تدریــج مــردم را ضعیــف ، مطیــع ، منقــاد و نیازمنــد قــدرت حکومتــی اســتثمارگر می ســازد؛ از طریــق گفتمان ســازی تاریخــی و مـوازی بـا آن از طریـق سـازوبرگ های ایدئولوژیـک ، یعنـی نهادهـا و ابزارهـای زور اسـت کــه ایدئولــوژی ، مادیــت و «حقیقــت » می یابــد و حکومــت نیــز بــا یــادآوری و ارجــاع مــداوم بــه ایــن «حقایــق »، بــرای حکمرانــی کســب مشــروعیت می کنــد و چه بســا خــود حاکمــان نیــز به تدریــج بــه ایــن «حقایــق » ایمــان بیاورنــد و از یــاد ببرنــد کــه چـه پایـه خشـونت ، زور، ناحقیقـت ، حیلـه و دسیسـه بایـد تـدارک داده می شـد تـا ایـن حقایـق تولیـد شـوند."