Abstract:
زمینلغزش ها ازجمله مخاطرات کاتاستروفیک هستند که شناسایی و بخشبندی نواحی مستعد آن، نقشی مهم در ارزیابی خطرات محیطی و مدیریت حوضه آبخیز ایفا میکند. حوضه لتیان در بالادست سد لتیان قرار دارد و بیش از ده لغزش با مجموع مساحت 53/2 کیلومترمربع در آن شناسایی شده که علاوه بر تهدید مناطق مسکونی، زراعی و باغات منطقه، در محدوده فرسایش بالا قرار دارند که تهدیدی برای افزایش حجم رسوبات ورودی به سد لتیان به شمار میروند. در این تحقیق، ده فاکتور موثر بر لغزشهای منطقه شناسایی و پس از تهیه ماتریس مربوطه با مدل آنتروپی اولویت بندی شدند، سپس با استفاده از این مدل و روش فازی، پهنه های پرخطر شناسایی شدند، نقشه پراکندگی لغزش ها با نقشه خطر به دست آمده همپوشانی شد و سهم هر یک از مناطق خطر از نظر وقوع لغزش مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که بافت خاک 65/17 درصد، فاصله از گسل 42/14 درصد، پوشش گیاهی 05/13 درصد، فاصله از رودخانه 7314/11 درصد و کاربری اراضی 57/11 درصد و شیب و سنگشناسی 73/9 درصد در وقوع زمینلغزش های منطقه تاثیرگذار بودهاند. همچنین در مدل آنتروپی تعداد لغزش های رخداده نسبت به پهنه های خطر توزیع منطقی تری داراست؛ درصورتیکه در مدل فازی این رابطه برقرار نیست.
Machine summary:
بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین لغزش های بالادست سد لتیان با استفاده از روش های ارزیابی آنتروپی و فازی مهران مقصودی ١ - دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران شیرین محمدخان - استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران پریسا پیرانی - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران ، ایران سمانه ریاهی - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه خوارزمی، تهران ، ایران فاطمه گراوند - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران تاریخ دریافت : ١٣٩٦/١٠/١٠ تاریخ تصویب : ١٣٩٧/٧/١٦ چکیده زمین لغزش ها ازجمله مخاطرات کاتاستروفیک هستند که شناسایی و بخش بندی نواحی مسـتعد آن ، نقشـی مهم در ارزیابی خطرات محیطی و مدیریت حوضه آبخیز ایفا میکند.
در این تحقیق ، ده فاکتور مؤثر بـر لغزش هـای منطقـه شناسایی و پس از تهیه ماتریس مربوطه با مدل آنتروپی اولویت بندی شدند، سپس با استفاده از این مـدل و روش فازی، پهنه های پرخطر شناسایی شدند، نقشه پراکنـدگی لغزش هـا بـا نقشـه خطـر بـه دسـت آمـده همپوشانی شد و سهم هر یک از مناطق خطر از نظر وقوع لغزش مورد ارزیابی قـرار گرفـت .
در گـام آخر با استفاده از روش های آنتروپی و فازی ارزیابی خطر لغزش در منطقه انجام گرفت و نتیجه بـا لغزش هـای رخ داده همپوشانی شد و مورد مقایسه قرار گرفتند.
جدول ٤- مقادیر شاخص های محاسبه شده برای عوامل مؤثر در فرسایش {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} در مدل فازی لایه هایی که با جدول ١ طبقه بندی شدند به عنوان داده هـای اصـلی مـورد اسـتفاده قـرار گرفتنـد و بـا استفاده از تعریف نوع تابع به دو صورت افزایشی و کاهشی مسـتقیم (تـابع خطـی) به صـورت مقـادیر صـفر تـا یـک فازیسازی شدند.