Abstract:
با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهتگیری سیاستخارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنشهای ایدئولوژیکی جدیدی را بوجود آورد که بررسی تغییر مبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن را ضروری مینماید.بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال بود که تغییر مبانی هویتی ترکیه چه تاثیرات منطقه ای در خاورمیانه داشته است؟یافته ای پژوهش نشان داد که که بهره گیری حزب عدالت و توسعه از مبانی هویتی در خاورمیانه این کشور را تا حدودی درگیر بازیهای ایدئولوژیکی می-کند که وجه اشتراک چندانی با آنها ندارد و از طرفی هم با قرائتی که از اسلامگرایی دارد وارد حوزه رقابتی ایران و عربستانی میشود که هر کدام نماینده بخشی از هویت آن (شیعی و سنی) هستند و از طرفی هم در قبال آن، منافع متضاد و مشترکی دارند، لذا حضور ترکیه در خاورمیانه منجر به پیچیدهتر شدن معادلات منطقهای و تضاد رویکردها شده و رقابتهای ایدئولوژیکی را تشدید میکند. این مقاله بر اساس تئوری سازهانگاری مورد واکاوی قرارگرفته که روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جمع آوری مطالب نیز بصورت کتابخانهای میباشد.
With arrival of Justice and Development Party serious alterations occurred in Turkey's foreign policy and the country's Policy in the Middle East moved towards opposition than cooperation. The changes in Turkey's political and social contexts and the country's emphasis on layers of identity. Brought about ideological tensions that necessitate the investigation of changes in Turkey's identity tenets in the Middle East and it's regional effects. This study argues that Justice and Development Party's application as identity tenets in the Middle East entangles the country in ideological games that it has little in common with; and from another perspective, with a read of Islamism the country enters a rivalry field with Iran and Saudi Arabia each of which represents a part of it's identity (Sunni and Shiite) and from another aspects the two countries have opposite and common benefits. Thus, Turkey's presence in the Middle East brings about more complication in the regional equations and more disagreement in policies; and intensities ideological rivalries. This study was carried and according the Constructivist theory, the research method was descriptive –analytical; and the data were collected through library research.
Machine summary:
بنابراين پژوهش حاضر در پي پاسخ به اين سوال بود که تغيير مبـاني هويتي ترکيه چه تاثيرات منطقه اي در خاورميانـه داشـته اسـت ؟ يافتـه اي پـژوهش نشـان داد کـه کـه بهره گيري حزب عدالت و توسعه از مباني هويتي در خاورميانه اين کشور را تا حدودي درگير بـازي هـاي ايدئولوژيکي مي کند که وجه اشتراک چنداني با آنها ندارد و از طرفي هم با قرائتي که از اسلام گرايي دارد وارد حوزه رقابتي ايران و عربستاني مي شود که هر کدام نماينده بخشـي از هويـت آن (شـيعي و سـني ) هستند و از طرفي هم در قبال آن ، منافع متضاد و مشترکي دارند، لذا حضور ترکيه در خاورميانه منجر به پيچيده تر شدن معادلات منطقه اي و تضاد رويکردها شده و رقابت هاي ايدئولوژيکي را تشـديد مـي کنـد.
ir ١- مقدمه حزب عدالت و توسعه ١ بعد از پيروزي در انتخابات نوامبر ٢٠٠٢ تاکنون ، تغييرات اساسي را در بافت اجتماعي و سياسي ترکيه بوجود آورده است که در سه دوره قابل بررسي است ، ترکيه در دوراول بر ظرفيت هاي بالقوه در ابعاد جغرافيايي و تاريخي بر تعامل با همسايگان و به حداقل رساندن تنش ها و ميانجي گري در مناقشات منطقه اي و جهاني در پي امنيت زدايي از سياست خارجي بود، صورتبندي هويتي مبتني بر سابقه تاريخي و فرهنگي خاص ترکيه در کنار موقعيت ژئوپلتيک آن باعث شد تا اين کشورهم ظرفيت تعامل با غرب را ارتقاء دهد و هم قدرت بازيگري خود را در جهان اسلام و خاورميانه تقويت کند، اما بعد از تحولات سال ٢٠١١ سياست خارجي اين کشور هم با تغييراتي مواجه شد، تحولات هويتي و تغيير در بافت و ساختار سياسي ، اجتماعي و اقتصادي اين کشور به گونه اي بود که اين کشور را وارد رقابت هاي ايدئولوژيک منطقه اي که با آنها قرابتي نداشت ، کرد.