Abstract:
هدف: یکی از دلایل عمده ارجاع کودکان و نوجوانان به کلینیکهای خدمات مشاوره و روانشناختی، اختلال نافرمانی مقابلهجویانه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای خودمهارگری در دانشآموزان با اختلال نافرمانی مقابلهجویانه انجام شده است.روش: مطالعه حاضر، مطالعه تک آزمودنی از نوع ABAمیباشد. جامعه آماری پژوهش نیز شامل تمام دانشآموزان مدارس متوسطه اول شهرستان دالاهو در سال تحصیلی 1399-1400 بود. 6 دانشآموز با روش نمونهگیری هدفمند و با رعایت کامل ملاحظات اخلاقی انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل؛ مصاحبه بالینی نیمه ساختار یافته بر مبنای DSM-5، مقیاس درجهبندی اختلال نافرمانی مقابلهای و مقیاس خودمهارگری تانجی. سپس آزمودنیها 10 جلسه مداخله مبتنی بر طرحواره درمانی هیجانی لیهی را دریافت کردند و پس از جلسات چهارم، هفتم و دهم توسط ابزارهای پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافتهها: نتایج تحلیلهای آماری بررسی اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر علائم خودمهارگری را در 6 مشارکتکننده نشان میدهد. مقادیر d کوهن در بازه 0.41 تا 0.80 قرار دارد و نشانگر اثرگذاری متوسط رو به بالاست. شاخصهای PEM، PND و PAND همه 1 بهدستآمده و مقدار مطلق RCI در تمام موارد بیشتر از 1 است. مجموع شاخصهای آماری نشانگر اثرگذاری بالا و با ثبات طرحواره درمانی هیجانی بر علائم خودمهارگری در هر 6 مشارکتکننده است.نتیجهگیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که دانشآموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهجویانه در حوزه راهبردهای خودمهارگری دچار مشکل هستند و طرحواره درمانی هیجانی بهعنوان یک رویکرد درمانی نوین میتواند در توانمندسازی و کاهش مشکلات آنها تأثیرگذار باشد. میتوان نتیجه گرفت طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای خودمهارگری در دانشآموزان با اختلال نافرمانی مقابله جویانه اثربخش است.
Objective: The aim of this research was to investigate the effectiveness of emotional schema therapy on self-control strategies among students with oppositional defiant disorder.Method: The research design was a single subject design of ABA type. The statistical population of the study also included all high school students in Dalahu city in the academic year 2020-2021. In this study, 6 students were selected by purposive sampling method with full observance of ethical considerations. The tools used in this study were semi-structured clinical interview based on DSM-5, oppositional defiant disorder rating scale and Tangney self-control scale. The subjects then received 10 sessions of intervention based on emotional schema therapy and after the fourth, seventh and tenth sessions were evaluated by research tools.Results: The results of the statistical analysis show the effectiveness of emotional schema therapy on self-control symptoms in 6 participants. Cohen's d values are in the range of 0.41 to 0.80 and indicate a moderate effect. PEM, PND and PAND indices are all 1 and the absolute value of RCI is greater than 1 in all cases.Conclusion: Therefore, the emotional schema Therapy hypothesis is effective on students’ self-control strategies with oppositional defiant disorder.
Machine summary:
بررسي اثربخشي طرحواره درماني هيجاني بر راهبردهاي خودمهارگري در دانش آموزان با اختلال نافرماني مقابله جويانه A Study of The Effectiveness of Emotional Schema Therapy on Self-Control Strategies among Students with Oppositional Defiant Disorder جعفر قيطاسي ١، احمد اماني *2 دريافت مقاله : ١٤٠١/١٠/١٥ بازنگري مقاله : ١٤٠٢/٠٣/١٣ پذيرش مقاله : ١٤٠٢/٠٣/٢٣ انتشار مقاله : ١٤٠٢/٠٤/٣١ چکيده هدف : يکي از دلايل عمده ارجاع کودکان و نوجوانان به کلينيک هاي خدمات مشاوره و روانشناختي، اختلال نافرماني مقابله جويانه است .
پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي طرحواره درماني هيجاني بر راهبردهاي خودمهارگري در دانش آموزان با اختلال نافرماني مقابله جويانه انجام شده است .
نتيجه گيري: نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد که دانش آموزان مبتلا به اختلال نافرماني مقابله جويانه در حوزه راهبردهاي خودمهارگري دچار مشکل هستند و طرحواره درماني هيجاني به عنوان يک رويکرد درماني نوين ميتواند در توانمندسازي و کاهش مشکلات آنها تأثيرگذار باشد.
لذا با توجه به موارد مطرح شده تمرکز اصلي پژوهش حاضر پاسخ به اين پرسش است که آيا طرحواره درماني هيجاني بر راهبردهاي خودمهارگري دانش آموزان با اختلال نافرماني مقابله جويانه مؤثر است يا خير؟ ٢.
بحث و نتيجه گيري پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي طرحواره درماني هيجاني بر راهبردهاي خودمهارگري در دانش آموزان با اختلال نافرماني مقابله جويانه انجام شده است .
اين يافته بدين معناست که طرحواره درماني هيجاني بر راهبردهاي خودمهارگري دانش آموزان با اختلال نافرماني مقابله جويانه مؤثر و ماندگار است .
مجموع شاخص هاي آماري نشانگر اثرگذاري بالا و با ثبات طرحواره درماني هيجاني بر راهبردهاي خودمهارگري در دانش آموزان با اختلال نافرماني مقابله جويانه در هر ٦ مشارکت کننده است .