Abstract:
هنری مارتین، مبشر پرآوازه مسیحی در سال 1226 ه . / 1901 م با هدف ترجمه عهد جدید به زبان فارسی راهی ایران شد. وی در
طی اقامت خود، با برخی ملایان یهود و طلاب و یکی از مشایخ صوفیه مجادلات فراوانی درباره اسلام و مسیحیت داشت که این امر
دستمایه نگارش نقد مشهور مارتین در شیراز شد. نگاشته مارتین و بحثهای جدلی او دستمایه نقدهای فراوانی علیه او شد. در این میان
ملااحمد نراقی در پی نگارش رساله هنری مارتین، کتاب مشهور سیفالامة و برهانالملة را به رشته تحریر درآورد. آنچه در پی میآید
بررسی این کتاب و نقدی بر چاپ آن است.
Machine summary:
"مارتین که در سودای ترجمه کتاب مقدس به ایران آمده بود، به یاری برادر صاحبخانه، میر سید علیخان، بدین مهم پرداخت، و در طی اقامت یازده ماهه خود در شیراز با برخی از ملایان یهود، طلاب مدارس شیراز و یکی از مشایخ صوفیه به نام میرزا ابوالقاسم به مجادله درباره اسلام و مسیحیت پرداخت؛ و در طی این مذاکرات ملایی به نام میرزا ابراهیم2 (محمد ابراهیم بن الحسین الحسنی) به نمایندگی اهل علم رسالهای برای مارتین نگاشت که دستمایه نگارش نقد مشهور مارتین در شیراز شد.
5 محقق نراقی در جای دیگری از نگاشته انتحالی مارتین و اصل ضعیف آن چنین یاد کرده: اگر خواهی ببینی که با وجود چه قدر جهل و نادانی و تقصیر و کوتاهی در صدد انکار و رد بر دین مبین اسلام برمیآیند، رجوع کن به رسالهای که چندی قبل از این یکی از پادریان نصارا از فرنگ، که نام او پادری فیلیپ بود در رد اسلام نوشته که همین شخص نصرانی نیز تتبع او نموده و بعضی چیزها از او اسقاط، و باقی آنچه گفته اکثر از رساله فیلیپ است.
مستند گفتار فوق نیز به ظاهر همان نقل تنکابنی است که چنین گفته: و حاجی ده نفر از علماء یهود را در نزد خود خواست و از کتابخانه ملا موشه یهودی کتب بسیار در لغت تورات و غیر آن جمع کرده و مدتی با یهود گفتگو داشته، پس این کتاب را نوشته.
3. تنکابنی در قصص العلماء / 129 گوید: «پادری به لباس مبدل چند سال در خدمت آخوند ملا علی نوری تلمذ نموده، و پس از آن شبهات کرده علماء متعرض جواب آن شدهاند» این نقل با توجه به اسناد موجود و یادداشتهای روزنوشت هنری مارتین ناسازگار است و به ظاهر از اخبار ساختگی آن عصر میباشد."