Abstract:
نظریه جدید نقد با زیر سوال بردن نقد سنتی که در طول قرون متمادی بر تحلیل های ادبی سایه افکنده بود، سعی در به چالش کشیدن حقیقتی دارد که این نقد مدعی کشف آن است. تشویق به تفکر دوباره در معنای حقیقت و معرفی آن به عنوان موضوعی خارج از حیطه کارکرد نقد سنتی و یا هر نوع نقد دیگر، فلسفه ای است که نقد جدید را رو در روی رقیب قدیمی و سرسخت خود قرار می دهد. پذیرش اصل «عدم امکان دریافت حقیقت» منتقد جدید را به سوی تعبیر یک اثر از نقطه نظر خاص خود هدایت می کند. بدین ترتیب او به جستجوی انسجامی در متن می پردازد که بتواند تعبیر ذهنی او را از یکی از نقطه نظر های زبانشناسانه، روانکاوانه، قوم شناختانه یا ... توجیه کند. در این مقاله قصد داریم ضمن مطالعه اصول نقد های سنتی و جدید، به مقایسه کاربرد آنها در ادبیات بپردازیم. سعی خوهد شد با تکیه بر نظریات منتقدان بزرگ، آرای نقد جدیدو افقی را که این نقد از طریق خوانش آزادانه اثر بر ادبیات می گشاید، مورد کنکاش قرار دهیم.
Machine summary:
"در این نوشته سعی خواهد شد ضمن مطالعه اصول نقدهای سنتی و جدید و تأثیرآن بر خلاقیتهای ادبی،به مقایسه کارکرد آنها در ادبیات بپردازیم و لذا هرگونه گریز ازنظریه به عینیت را،با علم به اینکه بررسی عملکرد نقد جدید در یک اثر ادبی خاص مستلزممطالعه آن اثر و شناخت کلی در مورد آن است،از حیطه بحث خود خارج خواهیم کرد.
با این وجود از یک زاویه دید خاص میتوان نقد جدید و سنتی را به سازشدرآورد و آن این است که بدانیم هر دو نقد به وظیفه ازلی خود که همان قضاوت کردناست واقفاند،با این تفاوت که قضاوت در نقد سنتی در مورد محتوای اثر و از طریق شمو سلیقه منتقد انجام میگیرد،حال آنکه منتقد جدید به این ابزارها بدبین است و مسئولیتخود را به اظهار نظر در مورد«اعتبار»یک اثر محدود میکند،چراکه او دستیابی بهحقیقت اثر را نه تنها از توان خود،بلکه از توان هر منتقد دیگری نیز خارج میداند.
توسل به مجموعهایاز منابع از قبیل دادههای زندگی خالق اثر یا جامعهای که او در آن میزیسته به همراهمعیارهای خاص عصری که منتقد در آن عصر به نقد پرداخته است،همواره در خدمتموضعی قرار میگیرند که او نیز آن را براساس نیت قبلی خود اتخاذ کرده بوده است.
در این حالت،زبان منتقد دیگربرای توصیف جهان خارج و کشف حقیقت آن به کار نمیرود،بلکه به منظور توصیف وتحلیل زبان نویسنده مورد استفاده قرار میگیرد و این چیزی است که آماج شدیدترینحملات نقد سنتی قرار گرفته است.
این نوع خاص که ورود برخی واژگان را درخود نمیپذیرد،نه تنها ارجحیتی بر مشتقات دیگر ندارد و بنابراین نمیتواند ویژگی جهانیبودن را به خود نسبت دهد،بلکه بالعکس به دلیل آنکه قلمروی واژگان نقد را محدود می-کند،میتوان آن را متهم به تقلیل دامنه مفاهیم مورد استفاده منتقد و در نتیجه سلب آزادیاو کرد."