چکیده:
در ﻋﺼﺮ داﻧﺎﻳﻲﻣﺤﻮری، داﻧﺶ ارزﺷﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪی ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﭘﻴﺸـﺮو و ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺶ ﻧﻴﺰ، ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲرود. ﻳﻜﻲ از اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻠﻲ ﻓﺮاﻳﻨـﺪ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧـﺶ، ﺧﻠﻖ داﻧﺶ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪهای در ارﺗﻘﺎی ﺗﻮان ﻧـﻮآوری و درﻧﺘﻴﺠـﻪ، ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ و رﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮی ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی داﻧﺶﺑﻨﻴﺎن دارد. ﻣﻴﺰان ﺧﻠﻖ داﻧـﺶ ﺟﺪﻳـﺪ در ﺳـﺎزﻣﺎن ﻧﻴـﺰ ﺗـﺎ ﺣـﺪود زﻳﺎدی ﺑﻪ ﺗﻮان و ﺗﻤﺎﻳﻞ اﻓﺮاد ﺑﺮای ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ در اﻗﺪاﻣﺎت ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧـﺶ ﺑﺴـﺘﮕﻲ دارد و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﻴﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪی اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎ دارد. از اﻳـﻦرو، ﭘـﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻲﭘﺮدازد ﻛﻪ اﺑﻌﺎد ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ و ﺗﺎ ﭼﻪ ﻣﻴـﺰان ﺑﺮ ارﺗﻘﺎی ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻠﻖ داﻧﺶ در ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣـﻲﮔﺬارﻧـﺪ. روش ﭘـﮋوﻫﺶ، ﺗﻮﺻـﻴﻔﻲ و از ﻧـﻮع ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪی آﻣـﺎری آن ﻧﻴـﺰ ﺷـﺎﻣﻞ ﻣـﺪﻳﺮان و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳـﺎن ﺷـﺮﻛﺖ ﻣﻠـﻲ ﭘﺨـﺶ ﻓﺮاوردهﻫﺎی ﻧﻔﺘﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد 059 ﻧﻔﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮی ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻃﺒﻘﻪای اﻧﺠﺎم ﺷـﺪه و 472 ﻧﻔﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪﻧﺪ. ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﭘـﮋوﻫﺶ ﺑﻴـﺎﻧﮕﺮ آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻫﻤـﻪ اﺑﻌـﺎد ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﺮ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻠﻖ داﻧﺶ در ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﺛﻴﺮی ﻣﻌﻨﺎدار و ﻣﺜﺒـﺖ دارﻧـﺪ. ﺑـﺮ اﻳﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮان و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان اراﺋﻪ ﻣﻲﺷﻮد.
خلاصه ماشینی:
ﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺪ داﻧﺸﻜﺪه ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان دوره 5، ﺷﻤﺎره 1 ﺑﻬﺎر 2931 ﺻﺺ 621-701 ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪی ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻠﻖ داﻧﺶ در ﺳﺎزﻣﺎن 4 ﻧﺎﺻﺮ ﻋﺴﮕﺮی1، ﻣﻬﺪی ﺧﻴﺮاﻧﺪﻳﺶ2، ﻣﻬﺮداد ﻏﻼﻣﻲ3، ﻣﺮﻳﻢ ﺧﻠﻌﺘﺒﺮی ﻣﻌﻈﻢ در ﻋﺼﺮ داﻧﺎﻳﻲﻣﺤﻮری، داﻧﺶ ارزﺷﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪی ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﭘﻴﺸـﺮو و ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺶ ﻧﻴﺰ، ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲرود.
ﻣﻴﺰان ﺧﻠﻖ داﻧـﺶ ﺟﺪﻳـﺪ در ﺳـﺎزﻣﺎن ﻧﻴـﺰ ﺗـﺎ ﺣـﺪود زﻳﺎدی ﺑﻪ ﺗﻮان و ﺗﻤﺎﻳﻞ اﻓﺮاد ﺑﺮای ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ در اﻗﺪاﻣﺎت ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧـﺶ ﺑﺴـﺘﮕﻲ دارد و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﻴﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪی اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎ دارد.
در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪی ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻠﻖ داﻧﺶ ﺟﺪﻳﺪ و ﻧﻮآوری ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ، ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺮ ارﺗﻘﺎی ﻋﻤﻠﻜﺮد و اﺳﺘﻤﺮار ﺑﻘﺎی آﻧﻬﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
از اﻳﻦرو، ﺗﻮﺳـﻌﻪ و ﺑﻬـﺮه- ﺑﺮداری ﻣﺆﺛﺮ از ﻣﻨﺎﺑﻊ داﻧﺸﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از اﻫﺪاف راﻫﺒﺮدی اﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﺪﻳﻦﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﭘﮋوﻫﺶ و ﻓﻨﺎوری، ارﺗﻘـﺎی داﻧـﺶ و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳـﺎزی ﻛﺎرﻛﻨـﺎن، ﺗـﺮوﻳﺞ ﻓﺮﻫﻨـﮓ ﺣﻤﺎﻳﺘﮕﺮ داﻧﺶ در راﺳﺘﺎی ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺳـﺎزﻣﺎﻧﻲ و اﻓـﺰاﻳﺶ ﺑﻬـﺮهوری، ﺗـﻮﺟﻬﻲ وﻳـﮋه دارد و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺶ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ اوﻟﻴﺖﻫﺎی آن ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ.
اﻫﻤﻴﺖ و ﻧﻘﺶ ﻋﺎﻣﻞ اﻧﺴﺎﻧﻲ در اﻧﺠﺎم اﺛﺮﺑﺨﺶ اﻗـﺪاﻣﺎت ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧـﺶ و ﺑـﻪوﻳـﮋه ﺧﻠـﻖ و ﺗﺴﻬﻴﻢ داﻧﺶ، اﻳﺠﺎد آﻣﺎدﮔﻲﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮای ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ در اﻗـﺪاﻣﺎت ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧـﺶ را ﺿﺮوری ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ )ﻋﺴﮕﺮی، 0931(.
اﺣﺴﺎس وﺟﻮد اﻋﺘﻤﺎد در ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻠﻖ داﻧﺶ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮی ﻣﻌﻨﺎدار و ﻣﺜﺒﺖ دارد.
در اداﻣـﻪ، اﻳـﻦ ﭘـﻨﺞ ﺑﻌـﺪ ﻛﻠﻴـﺪی ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ: اﺣﺴﺎس ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ: وﻗﺘﻲ اﻓﺮاد ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، اﺣﺴﺎس ﺧﻮدﻛﻔﺎﻳﺘﻲ1 ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﻳﻌﻨﻲ اﺣﺴـﺎس ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ و ﻣﻬﺎرت ﻻزم را ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ ﻳﻚ ﻛﺎر دارﻧﺪ ) ,Benins & Nanus 5891(.