چکیده:
هدف این پژوهش شناسایی روشهای مورد استفاده در ارزیابی پروژههای سرمایهگذاری در میان شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران و تعیین عوامل تاثیرگذار بر انتخاب این روشهاست. بدین منظور با استفاده از روش نمونهگیری طبقه بندی شده 100 شرکت فعال در بورس اوراق بهادارتهران انتخاب شده و یرسشنامه محقق ساخته برای مدیران مالی آنها ارسال شد. نتایج پژوهش نشان داد که 94 درصد شرکتها برای ارزیابی پروژههای سرمایهگذاری از روشهای بودجهبندی استفاده میکنند. از این میان 61 درصد از روشهای تنزیلی و 39 درصد از روشهای غیرتنزیلی استفاده میکنند. همچنین 78 درصد شرکتها در ارزیابی پروژهها از بیش از یک تکنیک استفاده میکنند که دوره برگشت سرمایه با 60 درصد، بیشترین فراوانی را دارد. در رتبههای بعدی NPV و IRR به ترتیب با 37 و 36 درصد قرار میگیرند. همچنین شرکتهای ایرانی برای محاسبه هزینه حقوق صاحبان سهام خود به طور یکسان از روشهای بازده حسابداری حقوق صاحبان سهام و CAPM استفاده میکنند. در خصوص عوامل تاثیرگذار بر انتخاب روشها نیز، بررسی فرضیههای پژوهش نشان داد که پیشینه تحصیلی مدیران مالی و حجم سرمایهگذاری در انتخاب نوع تکنیکهای بودجهبندی سرمایهای تاثیرگذار است. لیکن اندازه شرکت و قدمت آن در بورس، تاثیری بر استفاده از روشهای بودجهبندی سرمایهای ندارد.
This article reports the results of a survey of executives of companies listed on the Tehran Stock Exchange regarding their companies’ capital budgeting practices and the major factors influencing their practices. The results show that the majority of responding companies use formal techniques to evaluate proposed capital investments. Of these companies، the majority use a discounted cash flow technique as the primary measure for evaluating capital investment proposals. Sensitivity analysis and Decision tree analysis are the most commonly-used risk assessment techniques. Accounting return on equity and the CAPM are most popular used techniques in Calculating the Cost of Equity in Iran. The most important objectives in capital budgeting are increase future cash flow and Growth in market shares followed by growth in long term earnings.The results also show that chief financial officer educational background and size of annual capital investment (increase in Net Fixed Assets) influence capital budgeting analysis technique usage.
خلاصه ماشینی:
"جدول 2: روشهای مورد استفاده برای ارزیابی پروژههای سرمایهگذاری روش (تکنیک) تعداد (N) درصد (%)* ارزش فعلی خالص (NPV) 34 37 نرخ بازده داخلی (IRR) 33 36 دوره برگشت سرمایه 56 60 شاخص سودآوری (PI) 23 25 نرخ بازده حسابداری (ARR) 18 19 * بهخاطر پاسخ چندگانه، جمع کل درصد ارائه نشده است.
از پاسخدهندگانی که اعلام کرده بودند از روشهای NPV یا IRR به عنوان اولین اولویت برای ارزیابی پروژهها استفاده میکنند، سئوال شد که شرکت آنها نرخ تنزیل مورد نیاز برای تنزیل جریانهای نقدی را چگونه تعیین میکند؟ نتایج حاصله در جدول 3 نشان داده شده است.
جدول 5: اهداف سرمایهگذاری اهداف (1) فاقد اهمیت (%) (2) کم اهمیت (%) (3) مهم (%) (4) خیلی مهم (%) (5) بیش از اندازه مهم (%) نمره میانگین افزایش در جریانهای نقدی آتی 6/3 1/7 7/14 5/18 1/56 18/4 رشد سهم بازار 5/11 7/7 3/15 23 5/42 76/3 رشد در عایدات بلندمدت 0 6/9 19 8/42 6/28 71/3 رشد قیمت سهام 3/27 3/27 2/18 9 2/18 63/2 افزایش در عایدات جاری 6/28 8/42 3/14 3/14 0 14/2 هدف دیگر این پژوهش شناسایی عوامل تاثیرگذار بر انتخاب روش بودجهبندی سرمایهای در شرکتهای ایرانی است.
جدول 6: آزمون فرضیههای پژوهش فرضیه فرضیههای پژوهش (رابطه بررسی شده) آزمون نتیجه 1 رابطه سطح تحصیلات مدیران و استفاده از روشهای تنزیلی کای دو تایید 2 تاثیر اندازه شرکت بر انتخاب نوع تکنیک ارزیابی کای دو عدم تایید 3 رابطه میان داراییها و استفاده از تکنیکهای بودجهبندی سرمایهای کای دو تایید 4 رابطه میان مدت فعالیت در بورس و استفاده از تکتنیکهای تنزیلی کای دو عدم تایید بحث و نتیجه گیری مطالعاتی که در خصوص فعالیتهای بودجهبندی سرمایهای 93 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران صورت گرفت، نشان داد که این شرکتها در ارزیابی پروژههایسرمایهگذاری از تکنیکهای بودجهبندی سرمایهای استفاده میکنند."